Sztuczna inteligencja w polskich przedsiębiorstwach – wyzwania i możliwości
W ostatnich latach sztuczna inteligencja (AI) staje się coraz istotniejszym elementem strategii rozwoju przedsiębiorstw, a szczególnie mikro, małych i średnich firm. Z danych wynika, że wykorzystanie AI w tych kategoriach przedsiębiorstw oscyluje pomiędzy 5,9 a 16 proc. Dlaczego jednak tak niewielki odsetek? Wiele wskazuje na to, że przedsiębiorcy w Polsce nie są w pełni świadomi potencjalnych korzyści, jakie niesie ze sobą wdrożenie nowych technologii. Badania, takie jak te przeprowadzone przez EY, ukazują, że zadowolenie z implementacji sztucznej inteligencji rośnie, osiągając już 70 proc. Warto zatem przyjrzeć się, jakie są obecne tendencje oraz jakie przeszkody stoją na drodze do pełnego wykorzystania potencjału AI w polskich firmach.
Niska świadomość, wysokie możliwości
Jak podkreśla Jacek J. Wojciechowicz, członek Towarzystwa Ekonomistów Polskich, małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce znacznie rzadziej korzystają z nowoczesnych technologii niż ich odpowiedniki w Stanach Zjednoczonych czy Europie Zachodniej. Z przeprowadzonych badań wynika, że ponad połowa mikroprzedsiębiorstw nawet nie rozważa wdrożenia AI. Powód? Głównie niska świadomość, która ogranicza ich możliwość wykorzystania technologii do zwiększenia efektywności i, co za tym idzie, zysków.
W kontekście europejskim dane Eurostatu na 2024 rok wskazują, że 13,48 proc. wszystkich przedsiębiorstw w UE korzysta z AI. Niestety, w Polsce ten odsetek występuje na poziomie jedynie 5,9 proc. To istotny sygnał, który jasno wskazuje na potrzebę zwiększenia wiedzy na temat nowych technologii wśród polskich przedsiębiorców.
Obawy związane z kosztami i kadrami
Raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego „AI w polskich przedsiębiorstwach” ujawnia, że aż 77 proc. firm nie rozważa wdrożenia AI, dopóki nie będzie to absolutnie konieczne. Barierą są przede wszystkim wysokie koszty związane z implementacją cyfrowych rozwiązań. Oprócz tego przedsiębiorcy wskazują na brak wykwalifikowanej kadry, co staje się istotnym hamulcem dla cyfryzacji. Bez odpowiednich programów szkoleniowych wdrożenie sztucznej inteligencji wydaje się być nieosiągalne dla wielu przedsiębiorstw.
Wojciechowicz zauważa, że dostępność grantów i programów pilotażowych mogłaby znacząco przyspieszyć proces cyfryzacji w Polsce, ułatwiając małym i średnim przedsiębiorstwom wprowadzenie AI do ich działalności. W praktyce to oznacza, że wsparcie państwa w zakresie finansowania i edukacji mogłoby przynieść wymierne korzyści.
Przykłady skutecznych wdrożeń AI
Z raportu EY wynika, że w 2024 roku 25 proc. firm z sukcesem zakończyło wdrożenia sztucznej inteligencji, co oznacza wzrost z 20 proc. w poprzednim roku. Wzrasta także gotowość przedsiębiorstw do kolejnych inwestycji, co może świadczyć o stopniowym przełamywaniu barier. Inno_LAB, projekt realizowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, jest doskonałym przykładem inicjatywy, która może wspierać małe i średnie przedsiębiorstwa w procesie transformacji cyfrowej.
Dzięki programom takim jak Inno_LAB, przedsiębiorstwa mogą zyskać dostęp do informacji, narzędzi i technologii, które są kluczowe dla przetrwania i rozwoju w dzisiejszym cyfrowym świecie. Takie działania przyczyniają się nie tylko do wzrostu konkurencyjności, ale także do wzrostu zaufania do nowych technologii.
Rola agentów AI w cyfryzacji
Jak zauważa Wojciechowicz, zastosowanie agentów AI w małych i średnich firmach mogłoby przynieść ogromne korzyści. Dzięki nim przedsiębiorstwa mogłyby skoncentrować się na strategicznych zadaniach, podczas gdy technologia zajmie się rutynowymi czynnościami. Przykładem mogą być chatboty, które obsługują klientów, czy systemy rekomendacji, które zwiększają efektywność działań marketingowych.
Wprowadzenie agentów AI do codziennego funkcjonowania firmy nie tylko ułatwiłoby pracownikom życie, ale również stworzyło przestrzeń do wzrostu i ekspansji. W miarę jak firma staje się coraz bardziej zautomatyzowana, zyskuje możliwość zatrudnienia dodatkowych pracowników, co bezpośrednio przekłada się na rozwój.
Edukacja jako klucz do sukcesu
Edukacja w kontekście sztucznej inteligencji w polskich firmach to nie tylko kwestia techniczna, ale również humanitarna. Przedsiębiorcy muszą być świadomi skutków wdrożenia AI, w tym potencjalnych zagrożeń, jakie mogłyby wyniknąć z automatyzacji miejsc pracy. Strach przed redukcją zatrudnienia jest jedną z głównych obaw, jakie wyrażają pracownicy i menedżerowie.
Jak pokazują badania, 42 proc. pracowników obawia się, że sztuczna inteligencja będzie skutkować mniejszym zapotrzebowaniem na ludzką siłę roboczą. Edukacja w tym obszarze jest niezwykle istotna, by wykształcić nowe kompetencje wśród pracowników i przygotować ich na nadchodzące zmiany.
Potrzeba regulacji i wsparcia finansowego
Kluczowe dla rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce jest także stworzenie odpowiednich regulacji oraz programów wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, które zainwestują w nowe technologie. Przejrzysty system regulacyjny oraz konkretne propozycje wsparcia finansowego powinny stać się fundamentem polityki państwowej wspierającej rozwój AI.
Podsumowanie
Widzimy zatem, że chociaż Polska nadal znajduje się na początku drogi do pełnej cyfryzacji w obszarze sztucznej inteligencji, istnieje wiele możliwości, które powinny zostać wykorzystane. Wzrost świadomości, dostęp do odpowiednich narzędzi oraz regulacji mogą znacząco przyczynić się do rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Czas najwyższy, by przedsiębiorcy dostrzegli potencjał, jaki niesie ze sobą sztuczna inteligencja, a także dostosowali się do zmieniającego się rynku i potrzeb swoich klientów.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA