Co sprawia, że jesteśmy „fajni”? Analiza cech „cool” w różnych kulturach
Zjawisko bycia „fajnym”, czyli „cool”, od dawna fascynuje zarówno naukowców, jak i zwykłych ludzi. Pojęcie to, choć powszechnie używane, nie jest łatwe do zdefiniowania i znaczenie, jakie mu przypisujemy, zmienia się w zależności od kultury oraz kontekstu. Grupa badaczy, kierowana przez profesora Todda Pezzutiego, podjęła się analizy, jakie cechy są przypisywane osobom uznawanym za fajne w różnych częściach świata. Wyniki ich badań pokazują, że niezależnie od kultury, ludzie mają zaskakująco spójne zdanie co do definicji „cool”.
Wyniki badań przeprowadzonych między 2018 a 2022 rokiem w różnych krajach – od Stanów Zjednoczonych po Indie – ujawniają, że istnieje sześć kluczowych cech, które wyróżniają osoby postrzegane jako fajne. Po pierwsze, ekstrawertyczność – to otwartość na interakcje z innymi. Po drugie, hedonizm, który wiąże się z dążeniem do przyjemności. Kolejnymi cechami są: siła, odwaga, otwartość na nowe doświadczenia oraz autonomia – umiejętność działania w zgodzie z własnymi wartościami, niezależnie od oczekiwań otoczenia. Te cechy różnią „fajnych” od „dobrych” ludzi, gdzie ci drudzy często postrzegani są jako bardziej konformistyczni i tradycyjni.
Badania pokazały, że w oczach ludzi na całym świecie cechy te są nie tylko rozpoznawane, ale też uznawane za stabilne. Prof. Pezzuti podkreśla, że niezależnie od różnic kulturowych, te sama sześć cech jest uznawanych za składniki bycia „cool”. Ciekawe jest, że słowo „cool” zyskało popularność w subkulturach afroamerykańskich oraz w bohemie, a jego znaczenie ewoluowało wraz z rozwojem kontrkultury lat 60. XX wieku.
Bycie „cool” kojarzone jest z niezależnością oraz odwagą, a osoby, które je posiadają, często mają duży magnetyzm społeczny. Takie osoby stanowią pewnego rodzaju granicę, przesuwając ją w międzyludzkich interakcjach. Warto zwrócić uwagę, że zjawisko to nie jest ograniczone do jednego regionu świata. W badaniach uczestniczyli respondenci z dwunastu krajów, a ich odpowiedzi były zdumiewająco zgodne pomimo różnic kulturowych.
Pojęcie „cool” z czasem zyskało nowe znaczenia. Dawniej kojarzone było z opanowaniem i powściągliwością emocjonalną, co w wielu kręgach uznawano za oznakę siły i zdecydowania. Niektórzy naukowcy wskazują, że wycofanie emocji było sposobem na przetrwanie w trudnych warunkach społecznych, które doświadczali Afroamerykanie w czasie niewolnictwa. Dziś jednak wymagana jest większa autonomia i umiejętność bycia sobą, co przekłada się na bardziej pozytywne postrzeganie takiej osoby w socialnych interakcjach.
Interesujące jest również to, że bycie „cool” jest często związane z korzyściami społecznymi. Osoby uznawane za fajne są częściej akceptowane w grupach, co otwiera przed nimi wiele drzwi. Zyskują one dostęp do różnych zasobów oraz są chętniej słuchane przez innych. Kiedy człowiek czuje się „cool”, zwykle ma też lepsze samopoczucie. Posiadanie tych cech zwiększa nie tylko poczucie przynależności, ale też możliwość wpływania na innych, co jest nieocenione w dzisiejszym społeczeństwie.
Badania zwracają uwagę na to, że pojęcie „cool” nie jest subiektywne w takim stopniu, jak można by sądzić. Profesjonalne analizy pokazują, że jego definicja opiera się na sześciu stabilnych cechach, które mają podobne znaczenie na całym świecie. Choć każdy człowiek wyraża je na swój sposób, wciąż życie społeczne oscyluje wokół tych fundamentalnych wartości.
Warto się zastanowić, co sprawia, że chcemy być „cool”. Odpowiedź jest prosta – to zapewnia nam nie tylko satysfakcję i akceptację, ale również wpływ na innych. Kluczowe jest zrozumienie, że bycie „cool” ma wiele konsekwencji, które wpływają na nasze życie zawodowe i prywatne. Coraz bardziej różnorodne społeczeństwa, w których żyjemy, wymagają od nas umiejętności przystosowania się oraz wyrażania siebie w sposób, który łączy te cechy, czyniąc nas atrakcyjnymi w oczach innych.
Podsumowując, zrozumienie fenomenu „cool” i cech, które go definiują, otwiera nowe perspektywy w zakresie relacji międzyludzkich. To, co decyduje o byciu „fajnym”, jest niezwykle stabilne, co pokazuje, że niezależnie od kontekstu kulturowego, podstawowe wartości, które kształtują nasze interakcje, są podobne. W czasach, kiedy potrzeba przynależności oraz akceptacji jest szczególnie silna, warto na nowo przyjrzeć się temu, co naprawdę sprawia, że jesteśmy „cool”.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA