Wykrycie wad wrodzonych serca u płodu to temat, który w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu. Poprawa skuteczności diagnostycznej jest nie tylko koniecznością, ale i priorytetem, który może znacząco wpłynąć na późniejsze rokowania zdrowotne dzieci. W Polsce obserwuje się znaczny postęp w tym zakresie, jednakże wciąż wiele pracy przed nami. Kluczowym narzędziem, które wspiera lekarzy w ich zmaganiach, staje się sztuczna inteligencja, a także adekwatne badania prenatalne, takie jak echokardiografia płodu.
Wyzwania diagnostyki przedurodzeniowej
Zagadnienie wad wrodzonych serca jest niezwykle złożone i generuje wiele wyzwań. Jak zauważa dr hab. n. med. Marcin Wiecheć z Uniwersytetu Jagiellońskiego, średnia wykrywalność wad wrodzonych na całym świecie wynosi zaledwie 40%. To wynik, który jest niewystarczający i uzależniony od wielu czynników, takich jak kraj czy system edukacyjny. Interesująco prezentują się różnice regionalne: na przykład, w rejonie Rhône we Francji wykrywalność zespołu niedorozwoju lewego serca osiąga aż 98%, podczas gdy na Słowacji spada do zaledwie 25%. Nie ma wątpliwości, że Polska, dzięki rosnącej wykrywalności, staje się jednym z liderów w tej dziedzinie.
Postęp w polskiej diagnostyce prenatalnej
Jednym z najważniejszych wskaźników poprawy w diagnostyce prenatalnej w Polsce jest wzrost wykrywalności wad, szczególnie tych poważnych, jak przełożenie wielkich pni tętniczych. Jeszcze 20 lat temu wykrywalność tej wady wynosiła tylko 36%, teraz zaś osiąga 66%. Eksperci podkreślają, że wynik powyżej 70% może świadczyć o sukcesie, natomiast celem jest przekroczenie 90%. To niezwykle optymistyczne dane, które pokazują, jak wiele można osiągnąć dzięki nowoczesnym technologiom i nowatorskim rozwiązaniom w medycynie.
Rola sztucznej inteligencji w diagnostyce
Nowe technologie, w szczególności algorytmy sztucznej inteligencji, zaczynają odgrywać kluczową rolę w diagnostyce wad serca. W ramach projekty InteliCardio zespół pracuje nad stworzeniem cyfrowego „przyjaciela” dla lekarzy, zwłaszcza tych pracujących w pierwszej linii. Zastosowanie sztucznej inteligencji ma na celu wsparcie w interpretacji wyników badań, co może znacznie zwiększyć wykrywalność wad i poprawić ogólną jakość opieki zdrowotnej.
Oczekuje się, że rynek technologii obrazowania medycznego opartego na AI osiągnie imponujące przychody, w miarę jak coraz więcej instytucji stosuje nowoczesne narzędzia w diagnostyce. Współpraca z Fundacją Serce Dziecka oraz innymi instytucjami pozwala na zwiększenie kompetencji pracowników ochrony zdrowia w zakresie wykorzystania systemów SI, co jest kluczowe w walce z wadami wrodzonymi serca.
Interdyscyplinarność kardiologii prenatalnej
Kardiologia prenatalna to dziedzina, która łączy wiele specjalności, w tym ginekolodzy, położnicy, perinatolodzy i kardiolodzy dziecięcy. Taka interdyscyplinarność sprzyja efektywniejszej diagnostyce wad serca, a także umożliwia szybsze wdrożenie odpowiednich interwencji. Niestety, jak zauważają eksperci, badania echokardiograficzne płodu w Polsce wciąż są zbyt rzadko wykonywane. Istnieje potrzeba, aby badanie to stało się rutynowe, co pozwoli zwiększyć wykrywalność wad na etapie prenatalnym.
Potrzeba zwiększenia liczby badań echokardiograficznych
Z czasem rośnie liczba wskazań do wykonania badania echokardiograficznego płodu, co podkreślają międzynarodowe standardy. Zwiększona świadomość ciężarnych o znaczeniu tego badania jest kluczowa. Im więcej kobiet w ciąży będzie świadomych korzyści płynących z tego badania, tym większe będą szanse na wczesne wykrywanie wad wrodzonych serca.
Przesiewowe badania serca stają się niezbędnym elementem opieki prenatalnej. Polscy lekarze są zdania, że każda ciężarna powinna rozważyć przeprowadzenie echokardiografii płodu niezależnie od ewentualnych chorób współistniejących. Jak zauważa prof. Wiecheć, kluczowym celem jest lepsza opieka nad pacjentkami oraz ich noworodkami, które mogą potrzebować specjalistycznej pomocy kardiologicznej lub kardiochirurgicznej.
Życie po urodzeniu z wadami wrodzonymi
W Polsce mamy jednych z najlepszych specjalistów w dziedzinie kardiologii dziecięcej i kardiochirurgii. Choć liczba dostępnych ekspertów jest jeszcze zbyt mała w porównaniu z innymi krajami, to ich kompetencje i doświadczenie pozwalają na skuteczne leczenie wielu wad wrodzonych. W przypadku dzieci urodzonych z takimi wadami, możliwe jest wprowadzenie nowych technik operacyjnych, które mogą uratować życie.
Wnioski i przyszłość diagnostyki prenatalnej
Podsumowując, istnieje wiele wyzwań związanych z wykrywaniem wad wrodzonych serca, jednak technologia oraz interdyscyplinarne podejście stają się obiecującymi narzędziami w tej walce. Wzrost wykrywalności, rozwój sztucznej inteligencji oraz nowe standardy w diagnostyce prenatalnej mogą przyczynić się do poprawy jakości życia dzieci z wadami serca. Polska ma szansę stać się liderem w tej dziedzinie, co z pewnością wpłynie na zdrowie przyszłych pokoleń.
W dalszym ciągu istotne jest, aby pracować nad zwiększeniem dostępności badań oraz edukować społeczeństwo w zakresie wykrywania wad wrodzonych serca, co może przełożyć się na liczne uratowane życie i lepszą jakość opieki zdrowotnej. Kardiologia prenatalna w Polsce ma przed sobą świetlaną przyszłość, a rośnie ścisła współpraca między różnymi dyscyplinami medycznymi, a także rozwój technologii monitorujących i diagnostycznych są kluczowe w osiąganiu coraz lepszych wyników.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
