Omnibus dla rolników: Uproszczenia w polityce rolnej w Unii Europejskiej
Prace nad nowym Omnibusem, kotr był zapowiedziany przez Komisję Europejską w maju, wciąż są na etapie intensywnych konsultacji i tworzenia przepisów mających na celu wsparcie rolników. Pakiet ten ma przynieść uproszczenia dotyczące sprawozdawczości oraz wprowadzić istotne ułatwienia dla małych producentów. Zmiany, które mają wejść w życie już w styczniu 2026 roku, odpowiedzą na narastające zniecierpliwienie i obawy rolników związane z biurokratycznymi obowiązkami.
Elżbieta Łukacijewska, europosłanka Platformy Obywatelskiej, podkreśla, że celem nowych regulacji jest nie tylko uproszczenie procedur, ale także przyspieszenie dostępu do dofinansowań dla rolników. Zmiany te mają na celu ograniczenie dotychczasowych obciążeń, co, jak należy sądzić, przyczyni się do poprawy konkurencyjności sektora rolnego w Europie. Wiele z zaproponowanych działań niewątpliwie dotyka podstawowych problemów, z którymi borykają się dziś rolnicy, jak nadmiar obowiązków administracyjnych, kontrolnych i sprawozdawczych.
Mniejsze obciążenie administracyjne dla rolników
Propozycje Komisji Europejskiej przewidują m.in. uproszczenie systemu płatności dla drobnych producentów, z podniesieniem rocznej płatności ryczałtowej do kwoty 2,5 tys. euro. Małe gospodarstwa, które zazwyczaj borykają się z licznymi barierami administracyjnymi, zostaną zwolnione z części przepisów środowiskowych oraz uzyskają prawo do pobierania płatności związanych z rolnictwem ekologicznym.
Co więcej, certyfikowane gospodarstwa ekologiczne zyskają automatyczne uznanie spełnienia unijnych warunków środowiskowych. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii, w tym satelitów, kontrola nad gospodarstwami ma stać się bardziej efektywna, co pozwoli na ograniczenie liczby wizyt inspekcyjnych do jednej rocznie. Rolnicy zyskają również nowe możliwości finansowe w zakresie ochrony torfowisk i terenów podmokłych, co jest niezwykle ważne w kontekście ochrony bioróżnorodności.
Cyfryzacja jako klucz do uproszczenia
Nowe regulacje przewidują również wsparcie dla krajowych urzędów w celu wprowadzenia interoperacyjnych systemów cyfrowych. Dzięki nim rolnicy będą mogli przesyłać dane o swojej działalności jednolitym, centralnym kanałem, co znacznie zaoszczędzi czas i zmniejszy koszty operacyjne. Dodatkowo, elastyczność w dostosowywaniu planów strategicznych Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) ma dać krajom członkowskim większe możliwości w zarządzaniu swoimi strategami.
Z troską o zrównoważony rozwój
Elżbieta Łukacijewska zwraca uwagę na to, że uproszczenia w przepisach nie są jedynie chwilowym działaniem. To proces, który ma na celu zintegrowanie rolników w nową perspektywę finansowania wspólnej polityki rolnej. Rolnicy powinni widzieć w tym wsparcie i zachętę do podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska, które nie będą dla nich obciążeniem, ale szansą na dodatkowe nagrody.
Polska, jako jeden z największych beneficjentów WPR, dysponuje budżetem na poziomie ponad 25 miliardów euro, co pozwala na wsparcie nie tylko dla rolników, ale również na cele związane z działalnością na rzecz klimatu i środowiska. Według Łukacijewskiej, w ramach Krajowego Planu Strategicznego, ponad 40% funduszy jest przekazywane na cele klimatyczne.
Perspektywy i wyzwania dla rolników
Jak zauważa europosłanka, Polska zyska na wprowadzeniu nowych regulacji, ponieważ środki z Funduszy Spójności będą przyczyniać się do dalszego rozwoju sektora rolnictwa. Uproszczenie przepisów to szansa na zredukowanie frustracji, jaką rolnicy odczuwają w obliczu nadmiaru regulacji.
Niemniej jednak, aby zmiany w przepisach miały sens, muszą być konsultowane z rolnikami i integracje w życie muszą odbywać się w duchu partnerstwa. Łukacijewska podkreśla, że nowy Omnibus jest przykładem na to, jak można wyrównywać wymagania oraz uprościć normy, tak aby rolnicy czuli się wsparci, a nie obciążeni nowymi obowiązkami.
Wnioski na przyszłość
Proponowane zmiany przez Komisję Europejską to nie tylko szansa na poprawę warunków pracy dla rolników, ale także szansa na wzmocnienie pozycji europejskiego rolnictwa na tle globalnym. Oszczędności, które mogą wyniknąć z proponowanych uproszczeń, szacowane są na miliardy euro rocznie, co w dłuższej perspektywie przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności oraz zrównoważonego rozwoju całego sektora.
Warto mieć na uwadze, że przyszłość polityki rolnej w Europie to nie tylko dążenie do zwiększenia wydajności, ale również dbałość o jakość produktów oraz ich wpływ na środowisko. Uproszczenia w administracji, jednoczesne zwiększenie dostępności funduszy oraz wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych mogą znacząco wpłynąć na przyszłość rolnictwa w Polsce i całej Europie. W ten sposób rolnicy będą mogli skupić się na tym, co najważniejsze – produkowaniu wysokiej jakości żywności, która sprosta oczekiwaniom konsumentów i przetrwa w szybko zmieniającej się rzeczywistości rynku.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
