Czy psy i koty wpływają na dzietność Polaków? Analiza demograficzna i społeczna
W Polsce odsetek osób posiadających zwierzęta domowe wzrasta w zaskakującym tempie. Z danych wynika, że niemal połowa gospodarstw domowych posiada psa, a ponad 40% posiada kota. Równocześnie współczynnik dzietności w kraju spada do alarmująco niskich poziomów, co rodzi pytanie, czy te dwa zjawiska są ze sobą powiązane. Zdaniem specjalistów, obniżenie liczby urodzeń nie jest rezultatem posiadania zwierząt, lecz odzwierciedleniem złożonych uwarunkowań społecznych i emocjonalnych, które mają swoje źródło w życiu indywidualnym i rodzinnym Polaków.
Wzrost liczby psów i kotów w polskich domach
Z raportu FEDIAF wynika, że w 2022 roku 49% polskich gospodarstw domowych miało przynajmniej jednego psa, co plasuje nas na drugim miejscu w Europie, tuż za Węgrami. Jeśli chodzi o koty, ich obecność stwierdzono w 41% gospodarstw, co również stawia Polskę w czołówce, przegrywając jedynie z Rumunią. Zainteresowanie posiadaniem zwierząt rośnie nie tylko z powodów praktycznych, ale przede wszystkim emocjonalnych. Zmiana postrzegania zwierząt domowych z funkcji użytkowej na rolę członka rodziny staje się coraz bardziej widoczna. Ten trend jest także odzwierciedlony w wizji idealnej rodziny, która często uwzględnia psa lub kota jako istotny element życia domowego.
Zjawisko „dog parenting”
Mateusz Łakomy, demograf, zwraca uwagę na zjawisko „dog parenting”, które możesz odkryć w licznych badaniach. Wskazuje ono, że potrzeby emocjonalne związane z posiadaniem psa czy kota mogą częściowo zastępować pragnienie posiadania dzieci. W przypadkach, gdy kobieta czuje się bezpiecznie i zakochana w odpowiednim partnerze, istnieje większa szansa na podjęcie decyzji o rodzicielstwie. Przyzwyczajenie do opieki nad zwierzęciem może ułatwić wprowadzenie w życie obowiązków rodzicielskich, a jednocześnie zniwelować lęki związane z wychowaniem dzieci.
Współczynnik dzietności w Polsce
Główny Urząd Statystyczny dostarcza niepokojące dane dotyczące współczynnika dzietności w Polsce. W ciągu ostatnich lat, liczba dzieci przypadających na kobietę systematycznie malała – z 1,45 w 2017 roku do 1,16 w 2023. Prognozy wskazują na utrzymujący się trend spadkowy, który w 2025 roku osiągnie dramatyczny poziom 1,01. Aby społeczność mogła się rozwijać, wspomniany współczynnik powinien wynosić przynajmniej 2,1, co jest niezwykle trudne do osiągnięcia w obecnych okolicznościach.
Złożone przyczyny spadku dzietności
Jak zauważa Łakomy, doświadczenia z dzieciństwa oraz sposób, w jaki dana osoba wychowała się w rodzinie, mają kluczowy wpływ na decyzję o posiadaniu własnych dzieci. W pełnym, stabilnym związku dwójki biologicznych rodziców dzieci często mają większe szanse na rozwój emocjonalny i zdolność do podejmowania decyzji o własnym rodzicielstwie. Przeciwnie, osoby wychowane w rodzinach z problemami emocjonalnymi czy mniejszych jednostkach familialnych mogą mieć trudności w budowaniu własnych relacji i podejmowaniu odpowiednich decyzji prokreacyjnych.
Negatywna rola mediów społecznościowych
Jednym z wyzwań współczesnych ludzi są media społecznościowe, które często zniekształcają obraz relacji międzyludzkich. Przyzwyczajenie do wirtualnej rzeczywistości wpływa negatywnie na umiejętności interpersonalne, co może skutkować większymi trudnościami w nawiązywaniu trwałych więzi. Dodatkowo dostęp do pornografii i treści dezinformujących oraz lękowych może powodować, że ludzie mają trudności z realizacją swoich pragnień i potrzeb emocjonalnych.
Pozytywne nastawienie młodych ludzi do rodzicielstwa
Jednak wśród młodszych pokoleń, zwłaszcza poniżej 30. roku życia, można zauważyć pozytywne nastawienie do rodzicielstwa. Badania pokazują, że większość młodych Polaków marzy o przynajmniej dwóch dzieciach. Jednocześnie jednak podkreślają, że wychowanie dziecka wiąże się z ogromnymi wyzwaniami i wyrzeczeniami. Dlatego tak ważne jest odprężenie tych młodych ludzi, aby czuli się wystarczająco stabilni emocjonalnie i ekonomicznie, by podjąć decyzję o rodzinie.
Co można zrobić, aby zwiększyć dzietność w Polsce?
Aby zwiększyć współczynnik dzietności, niezbędne są działania z poziomu państwa. Pomoc w zakresie dostępności mieszkań, wsparcie dla młodych rodzin oraz programy edukacyjne mogą znacząco wpłynąć na poprawę sytuacji. Wymagana jest także większa równość na rynku pracy i możliwość zatrudnienia dla młodych ludzi, co bezpośrednio oddziaływałoby na ich stabilność finansową.
Podsumowanie
Demografia Polski stoi przed wieloma wyzwaniami, jednak odpowiednie działania mogą wpłynąć na poprawę sytuacji. Potrzebne są zmiany, które umożliwią młodym ludziom łatwiejsze podejmowanie decyzji o rodzicielstwie, z uwzględnieniem ich obaw oraz pragnień. Kluczowe jest połączenie pozytywnego nastawienia młodzieży do rodzicielstwa z realnymi możliwościami ich wsparcia. W końcu, zarówno posiadanie zwierząt domowych, jak i dzieci ma swoje miejsce w sercach Polaków i powinna stanowić integralną część ich życia.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
