Problematyka bezdomności zwierząt w Polsce: Wyzwania i możliwe rozwiązania
Bezdomność zwierząt w Polsce to zjawisko, które od lat budzi emocje i staje się przedmiotem intensywnych dyskusji społecznych. Według najnowszej analizy przeprowadzonej przez The State of Pet Homelessness Project, opublikowanej w maju 2024 roku, w naszym kraju żyje blisko 950 tysięcy bezdomnych psów i kotów. W 2023 roku, w 230 polskich schroniskach, przebywało aż 81 778 psów oraz 35 391 kotów. To o 1,3% więcej niż w roku 2021, co tylko potwierdza, że problem bezdomności zwierząt w Polsce narasta, w szczególności w kontekście finansowym.
Obciążenia dla schronisk: Wzrost kosztów
Scholarnie wypowiadając się na temat trudnych warunków, z jakimi borykają się schroniska dla zwierząt, Anna Zielińska, wiceprezes fundacji Viva!, podkreśla, że schroniska muszą zmagać się z rosnącymi kosztami weterynarii, które w ostatnich latach znacznie wzrosły. Dodatkowo, liczba bezdomnych zwierząt pozostaje na niepokojąco wysokim poziomie, co sprawia, że wsparcie finansowe dla organizacji zajmujących się opieką nad nimi staje się kluczowe.
Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) z grudnia 2024 roku ujawnił, że gminy w Polsce wydały 14,3 miliona złotych na opiekę nad zwierzętami bezdomnymi oraz profilaktykę zapobiegania bezdomności w latach 2019-2023. Ponad 81% tych środków przeznaczono na wyłapywanie zwierząt oraz pokrycie ich pobytu w odpowiednich placówkach, a jedynie około 8% na zakup niezbędnego wyposażenia czy modernizację schronisk. Wyniki kontroli NIK ujawniły, że wśród 14 sprawdzonych schronisk, aż 11 nie zapewniało zwierzętom podstawowych warunków bytowych, a infrastruktura w wielu przypadkach nie spełniała wymogów prawnych.
Pseudobiznesy i rozczarowujące standardy opieki
Anna Zielińska w swojej wypowiedzi zwraca uwagę na problem pseudobiznesów, które zyskują na działalności związanej z bezdomnymi zwierzętami, skupiając się głównie na odławianiu zwierząt dla zysku. Problemy te krążą wokół nieefektywnego zarządzania finansami oraz braku podstawowej opieki nad zwierzętami. W takich instytucjach często występuje brak wolontariatu oraz dostępu do odpowiedniej pomocy, co skutkuje uwięzieniem zwierząt w boksach przez dłuższy czas.
Przykłady te są alarmujące. Wiele zwierząt pozostaje w schroniskach bez leczenia i sterylizacji. W związku z tym, są one skazane na dalszą bezdomność, a gminy ponoszą koszty ich utrzymania, często nie otrzymując w zamian efektywnej opieki.
Adopcja zwierząt: Statystyki i ich interpretacja
Z danych Głównego Lekarza Weterynarii wynika, że w 2023 roku przybyło 51 162 adoptowanych psów, co stanowi 62,56% wszystkich zwierząt przebywających w schroniskach. Ta liczba, chociaż stanowi pewien postęp, ukazuje również wymagania, które wciąż pozostają do spełnienia. Centrala schronisk boryka się z problemem, że pomimo spadku liczby adopcji w porównaniu do 2022 roku, wciąż istnieje wiele zwierząt, które nie znajdują nowych domów.
Przełomowe zmiany w systemie opieki nad zwierzętami
Zieloni oceniają, że konieczne są istotne zmiany w przepisach regulujących funkcjonowanie schronisk dla zwierząt. Wiceprezes fundacji Viva! wskazuje na potrzebę wprowadzenia sytemu kontroli gmin, aby zapewnić przejrzystość wydatków oraz jednocześnie monitorować warunki, w jakich przebywają zwierzęta. Wiele gmin nie kontroluje stanu zwierząt ani nie sprawdza, jak są wydatkowane publiczne fundusze.
Wprowadzenie obowiązkowych programów sterylizacji oraz czipowania zwierząt, które pozwolą na lepsze monitorowanie ich stanu, staje się kluczowym elementem w walce z problemem bezdomności. Czipowanie, jako forma profilaktyki, wykazuje dużą skuteczność, a w 2019 roku tylko trzy z kontrolowanych gmin oferowały takie zabiegi. Obecnie, ich liczba wzrosła do sześciu.
Perspektywy na przyszłość: Wspólna odpowiedzialność za zwierzęta
W kontekście narastającego problemu bezdomności zwierząt, kluczowe staje się angażowanie społeczności lokalnych oraz organizacji pozarządowych w działania profilaktyczne. Współpraca tych podmiotów może przynieść wymierne efekty, a także pomóc w powstawaniu lepszych standardów w schroniskach.
Z perspektywy ekspertów, najważniejsze jest podjęcie działań, które realnie przyczynią się do zmniejszenia liczby bezdomnych zwierząt. Społeczeństwo musi być świadome, jakie są koszty stanu bezdomności i jakie przyczyny za tym stoją. Tylko odpowiedzialne podejście oraz działania mogą przyczynić się do polepszenia sytuacji zwierząt w Polsce.
Podsumowanie
Bezdomność zwierząt to zagadnienie, które wymaga natychmiastowej i kompleksowej reakcji. Problemy finansowe schronisk, niedoskonałe regulacje prawne oraz rosnąca liczba bezdomnych zwierząt to wyzwania, które mogą zostać rozwiązane tylko przez wspólne wysiłki władz, organizacji pozarządowych oraz obywateli. Zmiany w przepisach, kultura adopcji oraz zwiększenie świadomości społecznej to fundamenty, na których należy bazować w dążeniu do rozwiązania problemu bezdomności zwierząt w Polsce.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
