Rządowy projekt ustawy dotyczącej norm hałasu na obiektach sportowych budzi kontrowersje
Rządowy projekt ustawy, mający na celu wyłączenie boisk oraz innych obiektów sportowych spod norm hałasu, jest obecnie na etapie finalizacji prac parlamentarnych. Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił jednak poważne wątpliwości dotyczące zgodności tego projektu z Konstytucją oraz innymi przepisami, w szczególności z prawem do ochrony zdrowia. Wzmożona liczba skarg obywateli dotyczących hałasu emitowanego przez obiekty sportowe dodatkowo stawia całą sytuację w niekorzystnym świetle. Eksperci podkreślają, że hałas ma zagrażające zdrowiu konsekwencje.
Wpływ hałasu na zdrowie obywateli
Zgodnie z danymi przedstawionymi w raporcie Głównego Urzędu Statystycznego z 2024 roku, hałas stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń środowiskowych wpływających na zdrowie i samopoczucie mieszkańców. Z raportu wynika, że co najmniej 20% ludności w Europie jest narażone na długotrwałe działanie hałasu, który negatywnie wpływa na ich zdrowie. W Polsce, w 2021 roku, ponad 282 tys. osób z miast powyżej 100 tys. mieszkańców doświadczyło hałasu przekraczającego dopuszczalne normy. Wzmożone zainteresowanie hałasem emitowanym przez boiska znacznie wzrosło w związku z rządową propozycją, by wyłączyć go spod regulacji dotyczących norm hałasu.
Czy boiska mogą być źródłem uciążliwego hałasu?
Ekspertka w dziedzinie akustyki, Dorota Malanowska, zwraca uwagę na to, że boiska sportowe wytwarzają uciążliwy hałas, którego źródłem są nie tylko głośne wrzaski i piski, ale także uderzenia piłki. Wyjaśnia, że poziom hałasu na boiskach często wynosi około 68 dB, co jest wyraźnie powyżej ustalonych norm. W niektórych przypadkach hałas impulsowy, wywołany m.in. gwałtownymi dźwiękami, może sięgać nawet 110 dB, co powoduje intensywne reakcje organizmu, takie jak wzrost adrenaliny czy napięcie mięśni.
Problemy z nadmiernym hałasem
Agnieszka Kantaruk, prowadząca projekt edukacyjny dotyczącym hałasu, podkreśla, że mieszkańcy w pobliżu boisk szybko odczuwają negatywne skutki hałasu, gdy czas ekspozycji na niego przekracza rozsądne granice. W przypadku, gdy hałas z boiska jest stały i niestrudzony—trwa przez siedem dni w tygodniu, zarówno w dzień, jak i w nocy—bywa to nie do zniesienia. Zwraca uwagę na różnicę pomiędzy okazjonalnymi hałasami, które są akceptowalne, a stałym, uciążliwym hałasem, który staje się wręcz przemysłowy.
Nowelizacja ustawy o sporcie
Nowelizacja ustawy o sporcie, która została zaproponowana przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, ma na celu wyłączenie stosowania norm hałasu w przypadku hałasu generowanego przez szkolenia sportowe, edukacyjne oraz rekreacyjne. Została ona zainicjowana po tym, jak sąd ograniczył korzystanie z boiska w Puławach na skutek skarg od mieszkańców. Wprowadzenie tych zmian tłumaczono wzrastającą liczbą przypadków wyłączania obiektów sportowych z użytkowania z powodu generowanego hałasu.
Kontrowersje wokół konsultacji społecznych
Pomimo, iż projekt ustawy został już przyjęty przez Sejm, Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził obawy co do braku konsultacji społecznych wobec tej propozycji. Wskazuje na to, że promowanie sportu nie powinno odbywać się kosztem prawa do ochrony przed hałasem, które należy do każdego obywatela. W opinii rzecznika, projekt narusza także prawo do własności prywatnej oraz zasady zdrowia publicznego, na co należy zwrócić szczególną uwagę.
Problemy z równością przed prawem
Dorota Malanowska wskazuje na to, że nowelizacja ustawy narusza również zasadę równego traktowania obywateli. Osoby cierpiące z powodu hałasu emitowanego przez obiekty sportowe nie będą miały ochrony wynikającej z ustawy o ochronie środowiska, w przeciwieństwie do tych, którzy borykają się z hałasem z innych źródeł, takich jak drogi czy zakłady przemysłowe. Wprowadzenie takich regulacji rodzi poważne pytania o zasadność i skuteczność przyszłych działań.
Wnioski
Należy zauważyć, że problem hałasu z obiektów sportowych w Polsce trwa od momentu uruchomienia programu „Orlik”, który miał na celu rozwój infrastruktury sportowej. W ostatnich latach liczba boisk wzrosła, a z nimi także liczba konfliktów związanych z generowanym hałasem. Specjaliści podkreślają, że obie strony—zarówno użytkownicy boisk, jak i okoliczni mieszkańcy—powinni znaleźć sposoby współpracy i kompromisu, jednak wszystko powinno zaczynać się od otwartego dialogu.
Możliwości rozwiązania konfliktów
Janusz Cymer, mediator sądowy, zwraca uwagę na to, że wdrożenie procedur audytowych może pomóc w przypadkach konfliktów dotyczących hałasu. Kluczowe dla zażegnania konfliktu będzie poszukiwanie odpowiednich rozwiązań technicznych, takich jak zastosowanie odpowiednich materiałów budowlanych czy wprowadzenie regulacji dotyczących godzin otwarcia obiektów. Ważne będzie, aby problemy z hałasem były traktowane z należytą powagą i odpowiednim zaangażowaniem.
Również Agnieszka Kantaruk wyraża nadzieję, że strony konfliktu będą otwarte na rozmowy, aby móc wspólnie dojść do rozwiązań, które zaspokoją oczekiwania zarówno użytkowników boisk, jak i mieszkańców okolicznych terenów. Odpowiednie zarządzanie i komunikacja mogą znacznie przyczynić się do zminimalizowania skutków hałasu, a także poprawy jakości życia obywateli.
Podsumowując, w obliczu rosnących problemów związanych z hałasem z obiektów sportowych, kluczowe będzie dążenie do wyważenia interesów zarówno sportowców, jak i mieszkańców. Gdyby tylko władze lokalne z większą uwagą podchodziły do tej kwestii, z pewnością można byłoby znaleźć zadowalające rozwiązania.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
