Wzrost zachorowań na krztusiec: Dlaczego szczepienia są kluczowe dla zdrowia publicznego?
W ubiegłym roku Polska odnotowała dramatyczny wzrost zachorowań na krztusiec, osiągając liczbę ponad 32 tysięcy przypadków. Jest to szokujący wzrost w porównaniu z rokiem wcześniejszym, kiedy to zachorowań było zaledwie 35 razy mniej. Pomimo chwilowego spadku liczby przypadków w ostatnich tygodniach, Główny Inspektor Sanitarny, dr n. med. Paweł Grzesiowski, ostrzega przed tym niebezpiecznym wirusem, podkreślając znaczenie szczepień zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Kluczową rolę w edukowaniu społeczeństwa o korzyściach płynących z immunizacji pełnią pielęgniarki, które mogą nie tylko informować o potrzebie szczepień, ale również kwalifikować do ich przyjęcia.
Krztusiec – groźna choroba zakaźna
Dr n. med. Paweł Grzesiowski zaznacza, że krztusiec to choroba wysoce zakaźna, której objawy przebiegają różnie w zależności od wieku pacjenta. Niestety, dane mówią o tragicznych skutkach tej choroby, a w ubiegłym roku odnotowano jeden przypadek śmiertelny niemowlęcia. Krztusiec szczególnie dotyka małych dzieci, które mogą cierpieć na poważne powikłania, takie jak zapalenie mózgu, a także prowadzić do skrajnych objawów, w tym długotrwałych napadów kaszlu.
Rok krztuśca – co przyniosą statystyki?
Rok 2024 został uznany przez ekspertów za rok krztuśca. Statystyki opublikowane przez NIZP PZH-PIB pokazują, że liczba zachorowań oscyluje wokół 32,4 tys. przypadków, co stanowi alarmujący wzrost w porównaniu do przeszłych lat, gdzie wartości te wynosiły zaledwie kilkaset zgłoszeń rocznie. Dla porównania, w latach 2020-2023 liczba ta nie przekraczała 922 przypadków w roku. Jednym z głównych powodów tego wzrostu może być obniżony poziom szczepień, szczególnie wśród dorosłych, oraz fakt, że część rodziców decyduje się na nieszczepienie dzieci.
Dlaczego spadek szczepień obniża odporność populacji?
Eksperci wskazują, że ogromny wpływ na tak dramatyczny wzrost liczby zachorowań miała pandemia i tzw. „dług zdrowotny”, który skutkuje m.in. zmniejszeniem dostępu do systemu ochrony zdrowia. Ponadto, pojawiły się nowe szczepy krztuśca, co komplikuje już i tak trudną sytuację epidemiologiczną. Małe dzieci są w szczególności narażone na poważny przebieg choroby, co może prowadzić do uszkodzeń płuc, a u dorosłych objawy mogą być mniej zjadliwe, ale również niebezpieczne.
Szczepienia jako klucz do ochrony przed krztuścem
Leczenie krztuśca opiera się głównie na łagodzeniu objawów, jednak jedyną skuteczną metodą zapobiegania poważnym konsekwencjom zdrowotnym pozostaje profilaktyka przez szczepienia. W 2023 roku średni wskaźnik zaszczepionych dzieci wynosił w Polsce 94,5%, jednak alarmujące jest, że w niektórych regionach kraj mógł spaść poniżej poziomu 90%, co stwarza realne ryzyko epidemiczne. Profesjonaliści w dziedzinie zdrowia jednoznacznie mówią, że aby zminimalizować ryzyko rozwoju choroby, poziom zaszczepienia społeczeństwa powinien pozostawać powyżej 95%.
Dlaczego warto szczepić kobiety w ciąży?
Nie można również zapominać o roli, jaką odgrywają kobiety w ciąży w kontekście szczepień przeciwko krztuścowi. Szczepienie kobiet w ciąży umożliwia przeniesienie odporności na noworodki, co z kolei zapewnia im bezpieczny okres kilka miesięcy po narodzinach. W Polsce każda kobieta ciężarna ma prawo do bezpłatnego szczepienia w swojej poradni podstawowej opieki zdrowotnej.
Potrzeba regularnej immunizacji wśród dorosłych
Eksperci przypominają, że odporność wynikająca ze szczepień nie jest wieczna. Czas jej działania oscyluje od 4 do 10 lat, w związku z czym zaleca się, aby dorośli regularnie przyjmowali dawki przypominające co 5-10 lat. Dorośli, którzy nie są szczepieni mogą stać się bezobjawowymi nosicielami i stwarzać zagrożenie dla noworodków.
Szczepienia – inwestycja w zdrowie całej społeczności
Warto zatem zainwestować w zdrowie swoje i bliskich poprzez szczepienia. Dr n. o zdr. Karolina Prasek, dyrektorka Działu Rozwoju Pielęgniarstwa i Położnictwa w Medicover, podkreśla, że szczepienia stanowią nie tylko formę ochrony przed chorobami zakaźnymi, ale także zapobiegają powikłaniom, które mogą ich towarzyszyć. W Medicover duży nacisk kładzie się na edukację pacjentów w zakresie szczepień, co ułatwia świadome podejmowanie decyzji o przyjęciu immunizacji.
Jak pielęgniarki wspierają program szczepień?
Coraz bardziej widoczna rola pielęgniarek wychodzi poza standardowe obowiązki. Od 2022 roku, pielęgniarki mogą samodzielnie kwalifikować pacjentów do szczepień, co znacznie zwiększa dostępność do profilaktyki. W Medicover, proces szczepienia jest uproszczony poprzez umożliwienie pacjentom kwalifikacji i szczepienia podczas jednej wizyty.
Edukacja i autonomia pielęgniarek w systemie ochrony zdrowia
Rola pielęgniarki w systemie ochrony zdrowia jest dynamicznie rozwijana. Pielęgniarki zdobywają kompetencje do samodzielnej diagnozy i leczenia pacjentów, a także przepisywania leków. Wdrożenie nowych inicjatyw, takich jak European Nursing Action, wprowadza pielęgniarki w obszar zaawansowanej praktyki, co zwiększa ich autonomię i efektywność w opiece nad pacjentem.
Podsumowując, krztusiec pozostaje poważnym zagrożeniem zdrowia publicznego. Wzrost zachorowań z ostatnich lat wskazuje na konieczność szczepień jako skutecznej metody prewencji. Eksperci apelują o zwiększenie świadomości społecznej oraz dostępu do szczepień dla wszystkich, a szczególnie dla najmłodszych i kobiet w ciąży, co jest niezbędnym krokiem w walce z tą groźną chorobą.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
