Boom na rynku fotowoltaiki w Polsce: Duże farmy jako nowy motor wzrostu
Obecnie, sektor fotowoltaiki w Polsce przeżywa dynamiczny rozwój, który zmienia dotychczasowe oblicze tego rynku. W przeciwieństwie do wcześniejszych lat, kiedy to mikroinstalacje prosumenckie stawały się głównym impulsem wzrostu, teraz widać wyraźny ruch w kierunku dużych farm fotowoltaicznych. Z najnowszych danych przedstawionych przez Instytut Energetyki Odnawialnej wynika, że w najbliższych latach to właśnie te potężne instalacje będą dominować na rynku energii w Polsce, wywierając istotny wpływ na ceny energii.
Polskie fotowoltaiki w liczbach
Zgodnie z raportem IEO „Rynek fotowoltaiki w Polsce”, polska branża PV zyskała znaczącą pozycję w Europie. W roku 2024 Polska znalazła się na szóstym miejscu pod względem skumulowanej mocy zainstalowanej, osiągając 21,157 GW. Co więcej, w zakresie przyrostu nowych mocy Polska zajęła piątą pozycję, co stanowi zaskakujący wynik w kontekście ogólnoeuropejskim. W ciągu ostatnich kilku lat udział mikroinstalacji, czyli systemów o mocy poniżej 50 kW, systematycznie malał, co pokazuje ewolucję preferencji inwestorów oraz zmian w strukturze rynku.
Wzrost znaczenia farm fotowoltaicznych
Jak zauważa Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej, od 2023 roku farmy fotowoltaiczne stały się rzeczywistym motorem napędowym całego sektora. Wcześniej dominowały instalacje prosumenckie, jednak po wzroście cen energii oraz szoku gazowym, sektor farm słonecznych zaczął rosnąć w siłę. Obecnie farmy o mocach kilkunastu, a nawet kilkuset megawatów mają kluczowe znaczenie w polskim systemie energetycznym.
Z danych wynika, że udział farm PV w mocy zainstalowanej wzrósł z 11 proc. do 20 proc. zaledwie w ciągu trzech miesięcy, co wskazuje na dużą dynamikę rozwoju tego segmentu rynku. W 2024 roku przyłączono do sieci prawie 2,4 GW dużych farm, co oznacza 149 proc. wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Korzyści z dużych instalacji
Fakta mówią same za siebie. Koszt produkcji energii w farmach fotowoltaicznych jest znacznie niższy – dwu-, a nawet trzykrotnie – w porównaniu do mniejszych instalacji prosumenckich. Przekroczenie 26 GW zainstalowanej mocy wskazuje, że Polska zmierza w kierunku znacznego wzrostu, potencjalnie do 35 GW w roku 2030. To pozytywny sygnał dla rozwoju odnawialnych źródeł energii, ale także wskazuje na potrzebę przemyślanej strategii rozwoju.
Problemy z nadmiarem mocy
Jednakże, rozwój rynku fotowoltaiki nie jest wolny od wyzwań. Udział energii z PV w bilansach OZE wynosi 38,5 proc., co stawia Polskę w sytuacji, w której występują problemy z tzw. kosztem profilu. W szczególności chodzi o ograniczenia w pracy farm fotowoltaicznych oraz niskie, a nawet ujemne ceny energii w szczytowych godzinach produkcji.
Operator systemu przesyłowego regularnie redukuje energię z PV, co w pierwszej połowie roku wyniosło około 600 GWh, co stanowi znaczną wartość, a problemy z nadmiarem mocy stają się poważnym wyzwaniem dla systemu energetycznego. Wzrost liczby godzin z ujemnymi cenami energii także nie jest obojętny dla rynku.
Uciążliwe procedury administracyjne
Jednym z kluczowych problemów, z jakimi boryka się branża fotowoltaiczna, są długotrwałe procesy administracyjne związane z pozyskiwaniem niezbędnych dokumentów do realizacji inwestycji. Problemy z dostępem do mocy przyłączeniowych oraz długie procedury związane z decyzjami środowiskowymi są przeszkodą, która może wpłynąć na tempo i efektywność rozwijania farm fotowoltaicznych w Polsce.
Przyszłość branży: Nowe regulacje i możliwości
Warto ponadto zaznaczyć, że w Polsce trwają prace nad uproszczeniem procedur administracyjnych, co potencjalnie może poprawić sytuację w sektorze OZE. Już za kilka lat wprowadzony ma zostać przepis dotyczący obszarów przyspieszonego rozwoju, co powinno zmienić sposób, w jaki gminy podchodzą do inwestycji w odnawialne źródła energii.
Obszary te będą stanowiły strefy, w których uproszczone procedury administracyjne będą sprzyjać rozwijaniu instalacji OZE. Taki krok może okazać się kluczowy dla przyszłego rozwoju marketu fotowoltaicznego w Polsce.
Podsumowanie
Polski rynek fotowoltaiki znajduje się w punkcie zwrotnym, w którym dominujące farmy fotowoltaiczne wskazują na nowe kierunki oraz wyzwania. Decyzje dotyczące regulacji oraz zmiany struktury rynku mogą wpłynąć na dalszy rozwój tej branży. Kluczem do sukcesu bądź dalszej stagnacji polskiej fotowoltaiki będzie umiejętność dostosowania się do zmieniających się realiów oraz potrzeba jeszcze większej integracji rozwiązań odnawialnych źródeł energii. Obserwując zmiany, możemy jednocześnie mieć nadzieję na dalszą, dynamiczną przyszłość polskiej energetyki odnawialnej.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
