Przewlekła Choroba Nerek w Polsce: Jak Zauważyć i Co Robić?
Przewlekła choroba nerek (PChN) to jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych, przed którym stoi Polska. Według najnowszych danych, cztery miliony pięćset tysięcy Polaków zmaga się z tym schorzeniem, a prognozy wskazują, że do roku 2034 liczba ta wzrośnie do pięciu milionów dwustu tysięcy. Niestety, tylko pięć procent z tych osób zdaje sobie sprawę ze swojego stanu zdrowia, co czyni PChN „cichym zabójcą”. Niemal przez całe lata choroba ta nie daje wyraźnych sygnałów, przez co często diagnozowana jest dopiero w zaawansowanym stadium. Z raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK) wynika, że postępy w diagnostyce PChN są niezbędne, by skutecznie zapobiegać rozwojowi poważnych konsekwencji, jak nadciśnienie czy miażdżyca, które mogą prowadzić do przedwczesnego zgonu.
Przyczyny i Objawy Przewlekłej Choroby Nerek
Przewlekła choroba nerek jest często uznawana za chorobę cywilizacyjną. Jak wskazuje prof. dr hab. n. med. Stanisław Niemczyk, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii w Warszawie, na PChN wpływają rozmaite czynniki, takie jak nadmierna otyłość, cukrzyca czy starzejące się społeczeństwo. Nawet osoby wydające się zdrowe mogą cierpieć na to schorzenie, nie zdając sobie sprawy z grożących im konsekwencji.
Skala Występowania i Problemy z Diagnostyką
Przewlekła choroba nerek zajmuje drugą pozycję wśród najczęściej występujących schorzeń przewlekłych w Polsce, zaraz po nadciśnieniu tętniczym. Bezobjawowy charakter tej choroby w początkowym stadium prowadzi do późnych diagnoz. Jak wskazuje NIK, skutki opóźnionej diagnozy są alarmujące — osiemdziesiąt tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie oraz skrócenie średniego życia Polaków o ponad dwa lata. Dynamika wzrostu liczby chorych na PChN jest niepokojąca — w latach 2015–2022 liczba pacjentów wzrosła o 76,6%.
Wczesne Wykrywanie i Leczenie PChN
Jednym z kluczowych elementów walki z PChN jest wczesne rozpoznawanie choroby. Jak tłumaczy prof. Niemczyk, diagnostyka jest prosta — wystarczy oznaczyć stężenie kreatyniny, elektrolitów oraz przeprowadzić morfologię. Bardzo ważne jest, aby osoby z czynnikami ryzyka regularnie się badały.
Pacjent z PChN ma znacznie wyższe ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, dlatego konieczne jest wczesne wdrożenie odpowiedniego leczenia, które pozwoli na odroczenia dializoterapii czy przeszczepu. Co więcej, dieta ma kluczowe znaczenie w zarządzaniu stanem zdrowia pacjentów z PChN.
Rola Diety w Leczeniu PChN
Odpowiednie odżywianie jest niezbędne w walce z PChN. Celem diety powinna być nie tylko poprawa stanu zdrowia pacjentów, ale również profilaktyka niedożywienia oraz kontrola spożycia substancji, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu nerek. Jak podkreśla dietetyk kliniczny Paulina Madej, pacjenci muszą zwracać szczególną uwagę na ilość białka w diecie, które powinno być dostosowane do ich stanu zdrowia i stopnia zaawansowania choroby.
W różnym etapie choroby wymagania żywieniowe są inne. Na przykład pacjenci przed dializą powinni ograniczyć białko, podczas gdy osoby dializowane muszą wręcz zwiększyć jego spożycie i kontrolować ilość płynów.
Działania Systemowe w Kiedy Zdarza się PChN?
Problem PChN nie tylko obciąża pacjentów, ale także system opieki zdrowotnej w Polsce, który wciąż jest bardziej ukierunkowany na leczenie skutków choroby niż jej wczesne wykrywanie. Koszty diagnostyki i leczenia pacjentów z PChN w latach 2021–2024 przekroczą sześć miliardów złotych, z czego 92% przeznaczono na terapie nerkozastępcze, takie jak dializoterapia i przeszczep. Wprowadzenie nowych modeli opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej może przynieść pozytywne efekty, dając pacjentom dostęp do szerszej diagnostyki i specjalistycznej opieki.
Wnioski i Przyszłość Leczenia PChN
Podjęcie działań w celu zwiększenia świadomości oraz wczesnej diagnozy PChN ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia milionów Polaków. Wdrożenie programów, które wspierają profilaktykę i oferują skuteczne terapie, może nie tylko poprawić zdrowie pacjentów, ale również przynieść korzyści ekonomiczne dla całego kraju.
W obliczu rosnącej liczby pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, niezbędne jest wzmocnienie działań w zakresie edukacji zdrowotnej oraz zwiększenie dostępności do specjalistycznej opieki. Kluczowe będzie także promowanie zdrowego stylu życia, co z pewnością przyczyni się do ograniczenia występowania tego schorzenia w przyszłości. Warto zainwestować w zdrowie, zanim będzie za późno.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
