Wakacje i ferie – Problem dostępu do wypoczynku dla dzieci z rodzin w trudnej sytuacji finansowej
W Polsce istnieje poważny problem związany z dostępnością wakacyjnego wypoczynku dla dzieci, szczególnie z rodzin o niskich dochodach. Według statystyk, mniej więcej jedna trzecia dzieci w wieku szkolnym nie ma możliwości wyjazdu na ferie lub wakacje. Rodzice często wskazują na brak funduszy jako główny powód tego stanu rzeczy. Dzieci z rodzin w najcięższej sytuacji finansowej rzadko kiedy miały szansę na wakacyjne wyjazdy, co prowadzi do tego, że spędzają czas w domu, często przed ekranem, co negatywnie wpływa na ich regenerację sił, motywację do nauki oraz relacje z rówieśnikami.
Ekspertka z Fundacji Pociecha, Karina Rawdanowicz-Wróbel, podkreśla, że wielu rodziców nie jest w stanie pokryć kosztów związanych z wypoczynkiem swoich dzieci. Badania przeprowadzone przez Quality Watch dla BIG InfoMonitor w styczniu tego roku pokazują, że aż 36% rodziców rezygnuje z zimowego wypoczynku dla swoich pociech ze względu na wysokie koszty. Średni koszt wyjazdu to niemal 2500 zł, a w dużych miastach przekracza nawet 4000 zł. Dla znacznej części rodzin stanowi to zbyt duży wydatek. Co piąty rodzic, który nie planował wakacji, wskazał na problem finansowy, często przyznając, że ich dochody wystarczają jedynie na codzienne utrzymanie.
Badania CBOS z zeszłego roku „Letnie wyjazdy uczniów 2024” ujawniają, że 29% dzieci w wieku szkolnym nie wyjechało na żadne tygodniowe wakacje, a 44% rodziców z tej grupy przyznaje, że najważniejszym czynnikiem była ograniczona sytuacja finansowa. Dla wielu rodzin płatne wakacje, ferie czy kolonie są po prostu niemożliwe do zrealizowania. Istnieją rodziny, które borykają się z problemami materialnymi i nie stać ich nawet na podstawowe potrzeby, takie jak wyżywienie czy wyprawka szkolna, a co dopiero na organizację wakacyjnego wypoczynku dla dzieci.
Wrocław, jako jedno z miast, które boryka się z tym problemem, posiada dane wskazujące na kilka setek dzieci, które nie mogą sobie pozwolić na wakacyjny wypoczynek, w tym takich, które nigdy nie miały okazji wyjechać na wakacje. Co więcej, dzieci z świetlic środowiskowych często marzą o takich doświadczeniach. Jak zauważa Rawdanowicz-Wróbel, wśród dzieci, które korzystają z opieki Fundacji Pociecha, wiele z nich nie zna morza, jeziora, ani gór. Ich marzenia o wakacjach są często odległe i niemożliwe do spełnienia.
Zauważalne są działania państwa oraz instytucji ogólnopolskich i samorządowych, które próbują zrealizować granty na organizację wakacji dla dzieci. Niestety, skala tych działań jest niewystarczająca w porównaniu do skali problemu, przez co możliwość skorzystania z wypoczynku wciąż jest ograniczona dla wielu dzieci z trudnych środowisk.
Fundacja Pociecha, działająca od dziesięciu lat, organizuje takie wyjazdy, angażując darczyńców i skupiając się na dzieciach z świetlic środowiskowych. Na początku ich działania obejmowały niewielką liczbę dzieci, dziś przewożą na kilka turnusów w ciągu roku setki dzieci, zapewniając im niezapomniane chwile relaksu, oderwania się od trudnej rzeczywistości, a także rozwój interpersonalny i emocjonalny. Takie wakacje są dla dzieci niezwykle ważne, dając im dużą dawkę motywacji do powrotu do szkoły i poczucie własnej wartości.
Warto również podkreślić, jak krótkie wyjazdy mogą pozytywnie wpłynąć na psychikę dzieci, dając im szansę na odpoczynek oraz na rozwój ich zainteresowań i umiejętności. Programy wycieczek zorganizowanych mogą zawierać różnorodne elementy edukacyjne, które wspierają rozwój intelektualny, artystyczny oraz społeczny młodych ludzi.
Problemy, z jakimi zmagają się dzieci z rodzin o niskich dochodach, są niezwykle poważne. Dwa miesiące letnich wakacji często spędzają w domach, co staje się przeszkodą w regeneracji sił, jak również w nawiązywaniu zdrowych kontaktów społecznych. Ponadto, długotrwały brak aktywności fizycznej oraz ograniczenie kontaktu z rówieśnikami mogą prowadzić do uzależnień, jak np. od smartfonów czy komputerów, co stanowi dodatkowy problem w kontekście ich zdrowia psychicznego.
Decyzje o organizacji wakacji i ferii mają nie tylko wpływ na chwilowy relaks dzieci, ale też na ich długoterminowy rozwój, poczucie własnej wartości i motywację do nauki. Dzieci, które nie mają okazji do przeżywania nowych doświadczeń, czują się wykluczone i mniej wartościowe niż rówieśnicy, co z czasem może prowadzić do wycofania społecznego oraz obniżenia ich samooceny.
Podsumowując, konieczne jest, aby rodziny w trudnej sytuacji finansowej miały realne możliwości zapewnienia swoim dzieciom odpowiedniego wypoczynku. Wyjazdy na wakacje, ferie czy kolonie są nie tylko przyjemnością, ale też istotnym elementem wsparcia w rozwoju dzieci. Potrzebne są zatem dalsze działania oraz wsparcie, aby każde dziecko miało szansę na spełnienie marzeń o wakacjach i wakacyjnym wypoczynku.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
