Zaawansowane spojrzenie na problem ortoreksji. Jak dbać o zdrowie oraz nie popaść w obsesję?
W ostatnich latach rośnie liczba osób, które starają się świadomie dbać o swoje zdrowie poprzez zdrowe odżywianie. Niestety, z tej tendencji wynika również niebezpieczne zjawisko – ortoreksja. To zaburzenie odżywiania, które objawia się obsesyjnym kontrolowaniem jakości spożywanych produktów, zyskuje na popularności. Specjaliści alarmują, że może dotyczyć nawet 10 proc. populacji, co oznacza, że możemy mieć do czynienia z poważnym problemem zdrowotnym, którego nie możemy bagatelizować.
Czym jest ortoreksja? Rozpoznawanie zaburzenia
Ortoreksja, choć nie jest jeszcze oficjalnie uznawana za jednostkę chorobową, zaczyna być klasyfikowana jako rodzaj uzależnienia. Osoby zmagające się z tym zaburzeniem żywieniowym często narażają się na ryzyko poważnych konsekwencji zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Obsesja na punkcie zdrowego jedzenia prowadzi do silnego stresu oraz chronicznego poczucia winy za spożycie jakiegokolwiek niezdrowego produktu.
Warto podkreślić, że ortoreksja dotyka głównie kobiet oraz osób aktywnych fizycznie. Przyczyną pojawienia się tego zaburzenia najczęściej jest decyzja o zaszczepieniu w sobie zdrowych nawyków żywieniowych, na przykład z powodu nadwagi. Niestety, w pewnym momencie dążenie do zdrowia może przekształcić się w obsesję, prowadząc do wielu nieprzyjemnych konsekwencji.
Rodzaje zachowań ortorektycznych i ich konsekwencje
Wzmożona kontrola nad dietą może prowadzić do sytuacji, w której osoby spędzają długie godziny na zakupach spożywczych, skrupulatnie analizując skład produktów, a ich codziennie menu staje się skrajnie ograniczone. Takie podejście, niestety, może skutkować nie tylko niedoborem składników odżywczych, ale także obniżonym poczuciem własnej wartości oraz zwiększonym stresem. Często osoby te nie potrafią cieszyć się z jedzenia, które powinno być przyjemnością, a nie źródłem frustracji.
W badaniach z Uniwersytetu w Pizie oraz z Uniwersytetu w Bergen stwierdzono, że częstotliwość występowania ortoreksji wśród osób aktywnych fizycznie sięga nawet 55 proc. Tak wysoki odsetek rodzi niepokój, ponieważ wskazuje na pilną potrzebę zrozumienia tego zaburzenia oraz strategii jego przeciwdziałania. Ortoreksja nie tylko zagraża zdrowiu fizycznemu, ale również wprowadza znaczące problemy w sferze psychicznej, wymagając interwencji specjalistów.
Psychologiczne aspekty ortoreksji
Jednym z kluczowych elementów ortoreksji jest psychologiczne podejście do diety. Osoby cierpiące na to zaburzenie często przenoszą obawy dotyczące zdrowia i wyglądu na swoją dietę, co prowadzi do intensywnych myśli oraz lęków. W obliczu licznych doniesień o chorobach dietozależnych, ludzie zaczynają obawiać się nie tylko o swoje zdrowie, ale także o jakość swojego życia. Tego rodzaju myśli mogą wynikać z pragnienia wydłużenia życia i utrzymania młodości, co niemal zawsze prowadzi do obsesyjnego podejścia do jedzenia.
Dr Patrycja Kłósek, psychodietetyczka, zauważyła, że taki sposób myślenia prowadzi do ciągłego dążenia do perfekcji, co w ostateczności źle wpływa na samopoczucie. Gdy zdrowa dieta przestaje być źródłem radości, a staje się narzędziem do kontrolowania życia, mamy do czynienia z poważnym problemem wymagającym rozwiązania.
Jak kultywować zdrowe nawyki bez obsesji? Wskazówki do zastosowania
Kluczowym aspektem radzenia sobie z ortoreksją jest znalezienie równowagi pomiędzy zdrowym odżywianiem a przyzwoleniem na przyjemności. Ekspertka radzi, aby do zdrowego stylu życia podejść z zasadą 80:20. Oznacza to, że 80 proc. codziennej diety powinny tworzyć zdrowe, zbilansowane posiłki, a pozostałe 20 proc. można przeznaczyć na ulubione przysmaki, które niekoniecznie należą do zdrowych. Ważne jest, by nie podchodzić do diety w sposób zero-jedynkowy, co z czasem może prowadzić do wypalenia i frustracji.
Przygotowywanie posiłków oraz dbanie o regularność spożywanych dań powinno być przyjemnością, a nie ciężarem. Czasochłonność tych czynności można zmniejszyć, planując zakupy oraz przygotowując większe ilości potraw, które można przechować na kilka dni. Niekiedy warto skorzystać z gotowych, zdrowych alternatyw, co zmniejszy stres związany z codziennym gotowaniem.
Podsumowanie: Jak unikać pułapek ortoreksji
Ortoreksja staje się istotnym problemem w dzisiejszym społeczeństwie, a jej symptomy należy traktować poważnie. Społeczeństwo powinno być świadome zagrożeń wynikających z obsesyjnego dążenia do zdrowego stylu życia. Rozmowa na temat ortoreksji oraz zrozumienie jej wpływu na nasze życie jest kluczowe. Stosowanie zdrowych nawyków żywieniowych powinno opierać się na umiarze, radości oraz zrozumieniu własnych potrzeb. W dzisiejszych czasach warto dbać o siebie, nie zapominając, że jedzenie powinno być źródłem przyjemności, a nie źródłem niepotrzebnego stresu. Wszyscy zasługujemy na zdrowe i zrównoważone podejście do zdrowia, które w efekcie przyniesie pożądane rezultaty bez popadania w ekstremalne zachowania.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
