Jak Europejczycy walczą z marnotrawstwem: Nowe regulacje dotyczące odpadów żywnościowych i tekstylnych
W obliczu rosnącego problemu odpadów, które każdego roku generuje każdy obywatel Unii Europejskiej, nowe regulacje przyjęte przez Parlament Europejski mają na celu rzeczową walkę z marnotrawstwem, zarówno żywnościowym, jak i tekstylnym. Z danych Komisji Europejskiej wynika, że każdy Europejczyk wyrzuca średnio 132 kg żywności oraz 12 kg odzieży i obuwia rocznie. Problematyka ta nie tylko wpływa na środowisko, ale również na gospodarki wielu krajów, które borykają się z ogromnymi stratami ekonomicznymi.
Cele nowych regulacji
W myśl proponowanych zmian, do 2030 roku marnotrawstwo żywności w sektorze przetwórstwa oraz produkcji ma zostać zredukowane o 10 proc., podczas gdy w handlu detalicznym, gastronomii i gospodarstwach domowych cel ten wynosi aż 30 proc. w przeliczeniu na mieszkańca, w stosunku do średnich danych z lat 2021–2023. Parlament Europejski dostrzega powagę sytuacji i planuje konkretne kroki, które mają stawić czoła temu problemowi.
Anna Zalewska, europosłanka z Prawa i Sprawiedliwości, podkreśla, że kluczowe jest wprowadzenie zachęt, a nie kar dla państw członkowskich, aby skutecznie przyczynić się do rozwiązania problemu odpadów. Regulacje mają wykluczać rolników i małe przedsiębiorstwa z obciążeń związanych z nowymi zasadami, co ma zapewnić im ochronę i wsparcie.
Problemy z odpadami żywnościowymi
Z raportu Eurostatu wynika, że aż 60 milionów ton odpadów żywnościowych powstaje w Unii Europejskiej każdego roku. To nie tylko problem ekonomiczny, ale także etyczny. Ponad 42 miliony ludzi boryka się z niedoborami żywności i nie może pozwolić sobie na posiłki wysokiej jakości. Emisje gazów cieplarnianych związane z marnowaniem żywności sięgają około 16 proc. całkowitych emisji z systemu żywnościowego Unii Europejskiej. W połowie przypadków za marnotrawstwo żywności odpowiadają gospodarstwa domowe, a działania mające na celu redukcję tego problemu są kluczowe.
Zwiększenie odpowiedzialności producentów
W kontekście nowych z przepisów, producenci żywności muszą przejąć odpowiedzialność za minimalizację odpadów, co oznacza, że ich obowiązkiem stanie się ułatwienie przekazywania niesprzedanej żywności nadającej się do spożycia. Wprowadzona zostanie także zasada rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP), gdzie każdy producent tekstyliów będzie zobowiązany do finansowania kosztów związanych z ich zbiórką i recyklingiem.
Odpowiedzialność producentów tekstyliów
W zakresie produkcji i sprzedaży tekstyliów, nowe regulacje proponują wdrożenie rozwiązań mających na celu ograniczenie odpadów związanych z takimi produktami jak odzież, obuwie oraz akcesoria. Maz MIN, w ramach rozwiązań ustawodawczych, państwa członkowskie będą mogły ustanawiać systemy ROP także dla producentów materacy. Zmiany te mają na celu ukrócenie praktyk, które prowadzą do nadprodukcji i marnotrawstwa, aby chronić lokalnych producentów przed konkurencją, która nie spełnia norm środowiskowych.
Nowe zasady zbiórki odpadów
Od 1 stycznia bieżącego roku państwa członkowskie są zobowiązane do zapewnienia selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych, co ma umożliwić skuteczniejszy recykling i ograniczenie ilości odpadów. System selektywnej zbiórki w wielu gminach będzie musiał być dostosowany w taki sposób, aby mieszkańcy mieli łatwy dostęp do miejsc, w których mogą oddać niepotrzebne tekstylia.
Kwestie związane z fast fashion
Zjawisko „fast fashion”, które prowadzi do nadprodukcji odzieży i związanych z tym problemów środowiskowych, stanowi dodatkowe wyzwanie, z którym muszą stawić czoło nowo wprowadzone przepisy. To nie tylko kwestia odpowiedzialności producentów, ale także zmiany w postawach konsumenckich, które powinny być bardziej świadome i odpowiedzialne.
Przyszłość regulacji
Jak dobrze widać dzięki różnorodnym nowym regulacjom, unijne instytucje podejmują konkretne kroki w kierunku zrównoważonego rozwoju i walki z marnotrawstwem. Istotne jest, aby społeczeństwo zaangażowało się w te zmiany, zrozumiało swoje obowiązki i zaczęło działać na rzecz ochrony środowiska oraz redukcji odpadów. Przekazywanie i darowizny żywności czy tekstyliów to działania, które mogą przyczynić się do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko.
W obliczu tych wyzwań, kluczowe będzie zbudowanie odpowiednich systemów i działań, które będą wykorzystywać energię ze strony zarówno producentów, jak i konsumentów. Edukacja, kampanie społeczne oraz wsparcie dla innowacji w zakresie przetwarzania odpadów mogą zwrócić uwagę na istotę problemu marnotrawstwa i pobudzić społeczeństwo do aktywnego uczestnictwa w jego rozwiązaniu.
Wnioskując, zmiany w przepisach dotyczących odpadów żywnościowych i tekstylnych stanowią krok w stronę bardziej zrównoważonej przyszłości, ale wymagają zaangażowania ze strony wszystkich uczestników rynku, aby mogły rzeczywiście przynieść oczekiwane rezultaty. Z perspektywy długofalowej, niestety, problem marnotrawstwa pozostaje jednym z największych wyzwań współczesnego świata, a odpowiednie narzędzia prawne są niezbędne, by zbudować lepszą rzeczywistość zarówno dziś, jak i w przyszłości.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
