Nowe przepisy dotyczące wyrobów tytoniowych: Co czeka Polskę?
Dnia 1 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowa ustawa dotycząca zmian w regulacjach wyrobów tytoniowych w Polsce. Ministerstwo Zdrowia, podejmując działania mające na celu ograniczenie użycia nikotyny, wprowadziło szereg zakazów, w tym całkowity zakaz sprzedaży e-papierosów oraz aromatów w woreczkach nikotynowych. W ciągu najbliższych dwóch czy trzech lat Polska będzie zobligowana do wdrożenia nowej dyrektywy unijnej dotyczącej wszystkich produktów tytoniowych, nad którą wkrótce rozpocznie prace Komisja Europejska. W tym kontekście europosłowie wskazują na możliwe ryzyko chaosu legislacyjnego oraz na nadregulacje, które mogą pojawić się w wyniku proponowanej podwyżki akcyzy.
Unijna dyrektywa a regulacje krajowe
Unijna dyrektywa, która ma być kluczowa dla rynku tytoniowego we wszystkich państwach członkowskich, ma na celu stworzenie jednolitych norm dla sprzedaży oraz wprowadzania wyrobów nikotynowych na rynek. Komitet Europejski planuje również ujednolicenie cen papierosów w krajach Unii oraz podniesienie minimalnej stawki akcyzy na te produkty. W kontekście tych zmian Elżbieta Łukacijewska, europosłanka z Platformy Obywatelskiej, podkreśla, że:
„Mamy zmiany dyrektywy tytoniowej w Polsce; tutaj Polska przyjmuje podejście bardziej produktowe i podatkowe, a Unia Europejska proponuje podejście akcyzowe”.
Dylematy związane z akcyzą
Wiele osób zwraca uwagę, że podniesienie akcyzy na papierosy może doprowadzić do nieprzewidywalnych konsekwencji. Zgodnie z opinią Łukacijewskiej, wyższe ceny mogą skłonić palaczy do poszukiwania tańszych alternatyw z czarnego rynku:
„Osoby palące będą szukały okazji do zakupów, co może prowadzić do sięgania po produkty niewiadomego pochodzenia”.
Gdy ceny rosną, naturalnym jest, że palacze będą skłonni zaryzykować i sięgnąć po tańsze alternatywy, które mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia.
Walka z szarą strefą
Podniesienie akcyzy nie tylko wywołuje kontrowersje wśród polityków, ale także rodzi pytania o skuteczność walki z nielegalnym rynkiem tytoniowym. Elżbieta Łukacijewska zauważa, że:
„Każda decyzja w tej kwestii musi być rozważona, ale obecnie nie ma jeszcze konkretnego projektu na stole w Parlamencie Europejskim”.
Obawy dotyczące wzrostu konkurencji z szarej strefy są na tyle uzasadnione, że zastanawiający się nad skutkami proszą o debaty na temat wpływów do budżetu państwa, które mogą znacznie ucierpieć.
Stan rynku w Polsce
Branża nikotynowo-tytoniowa w Polsce odpowiada za około 6 proc. krajowego PKB. Dlatego w kontekście nowych regulacji warto zastanowić się nad długofalowymi dodatkowymi konsekwencjami dla społeczeństwa oraz ekonomii kraju. Nowe przepisy są przede wszystkim skierowane na ochronę zdrowia, co powinno być priorytetem, ale także powinno uwzględniać realia rynkowe i wiele miejsc pracy powiązanych z tym sektorem.
Podsumowanie
Zmiany w przepisach dotyczących wyrobów tytoniowych, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, mogą prowadzić do wielu wyzwań zarówno dla palaczy, jak i dla sektora tytoniowego. W obliczu nadchodzących regulacji i potencjalnych chaosów legislacyjnych ważne jest, aby prowadzić mądrą debatę społeczną oraz uwzględniać różnorodne opinie na temat wpływu akcyzy na rynek i zdrowie publiczne. Ważne jest, aby nie utracić z oczu faktu, że działania te mają na celu nie tylko walkę z użyciem wyrobów tytoniowych, ale również ochrona konsumentów i społeczności.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
