Strategia na rzecz bezpieczeństwa wodnego w Europie
Coraz większe niedobory wody i zmieniający się klimat stanowią poważne wyzwania dla Europy. W odpowiedzi na te wyzwania, Komisja Europejska w nadchodzących tygodniach ma zamiar przedstawić kompleksową strategię zwiększającą odporność na deficyty wodne. Na sesji Europejskiego Parlamentu (EP) w maju, przyjęto zestaw zaleceń, które mają na celu wdrożenie ambitnych rozwiązań w tej kwestii. Jak wskazuje europoseł PO, Andrzej Buła, kluczowym elementem tej strategii jest oszczędzanie wody oraz dbałość o jej jakość, co wiąże się także z zapewnieniem odpowiedniego finansowania na poprawę odporności wodnej.
Woda jako zasób strategiczny
Woda odgrywa fundamentalną rolę w gospodarce. Andrzej Buła zauważa, że nie tylko służy ona do picia, ale jest niezbędna w rolnictwie i nowoczesnych technologiach, takich jak produkcja akumulatorów, gdzie używane są niewyobrażalne ilości wody do schładzania procesów produkcyjnych. Niezbędne jest także zapewnienie wystarczającej ilości wody na wypadek suszy, która dotyka nas corocznie. Obiektywne dane wskazują na spadek długotrwałych opadów, co wiąże się z brakiem efektywnego systemu magazynowania wody. Myślenie o hydrologicznych i hydrotechnicznych zabezpieczeniach wody staje się kluczowe.
Ocieplenie klimatu w Europie
Z danych Komisji Europejskiej wynika, że klimat w Europie ociepla się dwukrotnie szybciej niż w pozostałych częściach świata. To powoduje, że systemy wodne są coraz bardziej obciążone. Niedobory wody dotykają już 30% Europejczyków i 20% powierzchni gruntów. Wśród głównych problemów wymienia się susze, problemy z zaopatrzeniem w wodę oraz zagrożenia związane z dużymi opadami deszczu, które prowadzą do powodzi.
Współpraca ponad granicami
W obliczu tych zagrożeń konieczne jest wspólne myślenie i świadomość dotycząca problemu niedoborów wody. Andrzej Buła podkreśla, że w Polsce często koncentrowano się na zagrożeniu powodziowym, a Unia Europejska od dłuższego czasu wskazuje na potrzebę magazynowania wody i odbudowy zasobów wodnych. Parlament Europejski postuluje, by Komisja Europejska wyznaczyła cele związane z oszczędnym gospodarowaniem wodą oraz regulacjami dotyczącymi poboru wody.
Adaptacja do zmian klimatycznych
Zdecydowana większość europosłów zgadza się, że adaptacja do zmian klimatycznych powinna stać się integralną częścią planów sektoralnych oraz polityk związanych z wodą i użytkowaniem gruntów. Szczególnie obszary stojące przed wyjątkowymi wyzwaniami, takie jak Morze Śródziemne czy obszary wyspiarskie, wymagają specyficznych instrumentów dostosowanych do lokalnych potrzeb. Wspólne europejskie podejście do problemu wody ma na celu nie tylko zapobieganie kryzysom, ale także poprawę mechanizmów reagowania w sytuacjach niedoboru wody, suszy czy powodzi.
Nowe technologie w gospodarce wodnej
Parlament wzywa Komisję Europejską do specjalnego finansowania finansowania odporności wodnej. Jest to niezbędne do modernizacji istniejącej infrastruktury, którą można dostosować do zmieniających się warunków. Wzięcie pod uwagę innowacyjnych technologii wodooszczędnych jest kluczowe dla utrzymania jakości wody. Andrzej Buła zwraca uwagę, iż niezbędne są inwestycje w rozwój nowych metod oczyszczania wody, które pozwolą na usuwanie substancji szkodliwych, takich jak mikroplastiki, leki czy hormony, które pojawiają się w wodzie i mogą poważnie zagrażać zdrowiu ludzi i ekosystemom.
Walczmy z zanieczyszczeniem
Parlament zwraca również uwagę na konieczność intensyfikacji działań przeciwdziałających zanieczyszczeniom wód, które wynikają z działalności człowieka, takich jak stosowanie pestycydów, nawozów oraz farmaceutyków. Ważne jest, aby wycofać z użycia tzw. wieczne chemikalia (PFAS) tam, gdzie istnieją ich bezpieczne alternatywy. Raport Europejskiej Agencji Środowiska wykazuje, że wielu monitorowanych rzekach, jeziorach i wodach przejściowych występują niebezpieczne zanieczyszczenia, które zagrażają zdrowiu ludzi i środowisku.
Edukacja i odpowiedzialność
Kluczem do przyszłości jest odpowiedzialne korzystanie z zasobów naturalnych. Zmiana mentalności społecznej oraz wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju to zadanie, które stoi przed nami. Andrzej Buła podkreśla, że edukacja na temat oszczędzania wody zaczyna się na poziomie indywidualnym, ale również na poziomie przemysłowym, gdzie konieczna jest kontrola jakości wód i substancji chemicznych, które dostają się do obiegu wodnego.
Perspektywy na przyszłość
Obowiązująca dyrektywa wodna Unii Europejskiej zakłada osiągnięcie dobrego stanu chemicznego wód do 2027 roku. Właściwe działania są nie tylko potrzebą chwili, ale także inwestycją w przyszłość. Wyniki badań Eurobarometru pokazują, że społeczeństwo europejskie dostrzega konieczność wprowadzenia dodatkowych rozwiązań dotyczących problematyki wody. Z tego wynika, że przeszło 78% Europejczyków popiera działania na rzecz poprawy jakości wód oraz ochrony zdrowia i środowiska.
Ostatnie działania zmierzają w dobrym kierunku, ale konieczne są dalsze kroki w wypracowywaniu strategii, które zaspokoją społeczne potrzeby oraz będą chronić zasoby wodne. Musimy myśleć wspólnie, aby skutecznie działać na rzecz poprawy jakości wody oraz zarządzania nią. Woda jest wspólnym dobrem, które łączy wiele krajów europejskich, a działanie na rzecz jej ochrony powinno być wyrazem solidarności i współpracy międzynarodowej.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
