Dlaczego kompetencje cyfrowe Polaków wymagają pilnej poprawy?
W dzisiejszych czasach umiejętności cyfrowe stały się kluczowym elementem funkcjonowania w społeczeństwie oraz gospodarce. Niestety, wyniki badań Eurostat jednoznacznie pokazują, że Polacy w porównaniu z innymi mieszkańcami Unii Europejskiej borykają się z poważnymi trudnościami w tym zakresie. Niecała połowa obywateli Polski deklaruje, że posiada przynajmniej podstawowe kompetencje cyfrowe, a tylko 20 procent z nich sięga dalej, do umiejętności ponadpodstawowych. Tak niskie wyniki stają na przeszkodzie cyfryzacji gospodarki oraz wydajności polskich przedsiębiorstw, co w dłuższej perspektywie może wpłynąć na konkurencyjność kraju na arenie międzynarodowej.
Indeks DESI jako wskaźnik postępu cyfrowego
W 2014 roku Komisja Europejska wprowadziła Indeks DESI (Digital Economy and Society Index), który ma na celu monitorowanie postępu w zakresie cyfryzacji w krajach Unii Europejskiej. Na chwilę obecną, w ramach indeksu, analizowane są 32 różne wskaźniki, w tym te dotyczące umiejętności cyfrowych obywateli. Z danych DESI 2024 wynika, że w wieku 16-74 lata tylko 44,3 proc. Polaków posiada przynajmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Należy zaznaczyć, że w tym zakresie Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie, wyprzedzając jedynie Bułgarię i Rumunię. Średnia unijna wynosi 55,65 proc., a do liderów, takich jak Holandia i Finlandia, Polacy tracą blisko 40 punktów procentowych.
Wpływ niskich kompetencji cyfrowych na gospodarkę
Przemysław Kania, dyrektor generalny Cisco Polska, podkreśla, że niski poziom kompetencji cyfrowych wśród Polaków bezpośrednio wpływa na zdolność adaptacji i wdrażania nowoczesnych technologii, co z kolei ogranicza możliwości rozwoju polskich firm. Współcześnie przedsiębiorcy wskazują, że to nie brak funduszy czy determinacji jest największym problemem, ale umiejętność efektywnego implementowania technologii cyfrowych w codziennym funkcjonowaniu.
Statystyki mówią same za siebie
Warto również przyjrzeć się danym Eurostatu, które ilustrują aktualne wyzwania. W 2023 roku zaledwie 2,9 proc. małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce korzystało z sztucznej inteligencji, w porównaniu do 7,4 proc. w całej Unii Europejskiej. W krajach liderach tego obszaru wskaźnik ten wynosił około 14 proc. Warto jednak zauważyć, że polskie firmy są bardziej otwarte na technologie chmurowe; już 45,4 proc. MŚP zainwestowało w chmurę, co jest znaczną przewagą w stosunku do unijnej średniej wynoszącej 37,9 proc.
Jak można to zmienić?
Przemysław Kania wskazuje na możliwość rywalizacji Polski w obszarze sztucznej inteligencji, ale zaznacza, że kluczem do sukcesu będzie nie tylko wprowadzenie nowoczesnych technologii, ale również ich efektywna implementacja w codziennych procesach biznesowych. Wzrost wydajności i produktywności krajowej gospodarki powinien być priorytetem, a jego osiągnięcie wymaga równoczesnego podnoszenia kompetencji cyfrowych Polaków.
Rządowe inicjatywy na rzecz cyfryzacji
W odpowiedzi na te wyzwania rząd podejmuje konkretne kroki, aby poprawić kompetencje cyfrowe Polaków. Ministerstwo Cyfryzacji, we współpracy z Centrum Projektów Polska Cyfrowa, realizuje program „E-kompetencje”, w ramach którego oferuje szkolenia dla nauczycieli, urzędników oraz obywateli rzekomo zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Planowane jest objęcie szkoleń około 254 tys. Polaków.
Długofalowym celem jest osiągnięcie 85 proc. obywateli posiadających przynajmniej podstawowe kompetencje cyfrowe do 2035 roku i wprowadzenie narzędzi sztucznej inteligencji w połowie polskich firm. Warto zauważyć, że umiejętności cyfrowe są również uwzględnione w nowej Strategii Cyfryzacji Polski, a Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad aktualizacją Programu Rozwoju Kompetencji Cyfrowych.
Współpraca z sektorem prywatnym
Firmy z branży IT również aktywnie angażują się w proces poprawy kompetencji cyfrowych w Polsce. Program Cisco Networking Academy kształci dziesiątki tysięcy absolwentów rocznie, co przyczynia się do wzrostu umiejętności cyfrowych w całym społeczeństwie. Wiele innych firm z branży technologicznej podejmuje podobne działania, co buduje solidny fundament dla przyszłych pokoleń.
W miarę jak nowe pokolenie, które jest już "cyfrowo urodzone", wkracza na rynek pracy, mamy nadzieję na dalszy rozwój w zakresie kompetencji cyfrowych. Jednak nie możemy czekać, aż te zmiany nastąpią naturalnie. Musimy działać już teraz, aby zniwelować lukę kompetencyjną.
Podsumowanie: Jakie wyzwania przed nami?
Podsumowując, Polska stoi przed ogromnymi wyzwaniami związanymi z kompetencjami cyfrowymi swoich obywateli. Wzrost umiejętności cyfrowych w społeczeństwie jest niezbędny, abyśmy mogli konkurować na międzynarodowej arenie oraz efektywnie wykorzystać potencjał nowoczesnych technologii. Rządowe inicjatywy oraz współpraca sektora prywatnego mogą stanowić istotne kroki na drodze do poprawy, ale konieczna jest chęć i zaangażowanie ze strony obywateli oraz przedsiębiorców. W przeciwnym razie, obawiamy się, że Polska pozostanie w tyle, nie wykorzystując potencjału, który tkwi w nowoczesnych technologiach.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
