Innowacyjne projekty w przemyśle rafineryjno-petrochemicznym – szansą na zrównoważony rozwój
W ostatnich latach coraz większą uwagę poświęca się innowacjom w przemyśle rafineryjno-petrochemicznym. Postanowienia Unii Europejskiej dotyczące polityki klimatycznej oraz dążenie do neutralności emisyjnej stają się kluczowe dla przyszłości tego sektora. W odpowiedzi na te wyzwania, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) we współpracy z Orlenem ogłosiło konkurs NEON III, w ramach którego niemal 200 milionów złotych zostanie przeznaczonych na realizację innowacyjnych projektów.
Wspólne działania dla zrównoważonego rozwoju
Program NEON III ma na celu poszukiwanie partnerów wśród instytucji naukowych oraz technologicznych, co otwiera możliwość współpracy nad projektami związanymi z dekarbonizacją, cyfryzacją oraz gospodarką obiegu zamkniętego. Jak wskazuje prof. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR, przystąpienie do współpracy z tak dużą firmą jak Orlen to gwarancja, że badania będą miały zastosowanie praktyczne.
Od 25 kwietnia do 30 czerwca br. prowadzone są nabory wniosków o dofinansowanie, co stwarza szansę dla naukowców i przedsiębiorstw na rozwój innowacyjnych technologii chemicznych oraz energetycznych. Dwie wcześniejsze edycje konkursu nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, co zmusiło organizatorów do rewizji zasad i zakresu tematycznego kolejnej edycji.
Priorytetowe obszary badań
Nowa edycja konkursu skupia się na 11 kluczowych zagadnieniach badawczych, z których najważniejszymi są dekarbonizacja, cyfryzacja i gospodarka obiegu zamkniętego. W obszarze dekarbonizacji istotne będą innowacje dotyczące eliminacji dwutlenku węgla oraz wytwarzania zrównoważonych paliw. Prof. Małachowski podkreśla, że celem jest pozyskanie od pięciu do dziesięciu, a nawet kilkunastu pomysłów na jedno zagadnienie, co zwiększy szanse na znalezienie optymalnych rozwiązań.
Cyfryzacja z kolei ma na celu poprawę efektywności energetycznej oraz zarządzania farmami wiatrowymi poprzez wprowadzenie nowoczesnych technologii, które zminimalizują negatywny wpływ na środowisko. Wreszcie, działania związane z gospodarką obiegu zamkniętego koncentrują się na wykorzystaniu zanieczyszczonej wody jako surowca do produkcji paliw i chemikaliów.
Instytucje i ich rola w innowacjach
Konkurs NEON III ma na celu wsparcie innowacyjności w branży poprzez szeroką współpracę między naukowcami a przemysłem. W praktyce oznacza to, że projekty, które zostaną ocenione pozytywnie, będą wdrażane w rzeczywistych warunkach, co przyspieszy ich komercjalizację i adaptację na rynku. NCBR i Orlen mają nadzieję, że dzięki nowej formule konkursu możliwe będzie testowanie prognozowanych technologii w skali pilotażowej.
Według dr Arkadiusza Majocha, dyrektora Biura Badań i Rozwoju Petrochemii i Rafinerii Przyszłości w Orlenie, istotne jest, aby proponowane technologie były zgodne z celami strategii państwowej oraz potrzebami firmy, a także przyczyniały się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.
Program NEON w praktyce
Zgłoszenia w ramach konkursu będą oceniane w dwóch etapach: formalnym i merytorycznym, a oceny będą dokonywane przez pracowników NCBR. Dofinansowanie ma być skierowane na rozwój technologii, które są na niższym poziomie gotowości technologicznej, jednak istotnych z punktu widzenia regulacji oraz wymagań rynkowych.
Orlen planuje wdrożenie instalacji pilotażowych na różnych etapach realizacji projektów w ciągu czterech lat od podpisania umowy. Kluczowym miejscem dla realizacji tych planów będzie rafineria w Płocku, gdzie zlokalizowane są centra badawczo-rozwojowe oraz aktywa produkcyjne, co sprzyja integracji technologii w trzech tematycznych obszarach NEON III.
Przyszłość rafinerii w dobie transformacji
W ramach dążenia do neutralności klimatycznej, Orlen zamierza również zwiększyć swoje moce recyklingowe, co przyczyni się do obniżenia ilości odpadów oraz produkcji substancji niebezpiecznych. W zgodności z nową Strategią 2035, planuje się znaczące zwiększenie sprzedaży produktów petrochemicznych opartych na surowcach odnawialnych oraz z obiegu zamkniętego.
Rafineria w Płocku będzie kluczowym miejscem dla rozwijania innowacyjnych rozwiązań przemysłowych, które przyczynią się do osiągnięcia celów środowiskowych firmy oraz redukcji ogólnego śladu węglowego branży. W kontekście zapowiadanych zmian i rozwoju technologii, NEON III jest krokiem milowym w kierunku przyszłości, w której przemysł rafineryjny stanie się bardziej zrównoważony i przyjazny dla środowiska.
Podsumowując, zrealizowanie celów programu NEON III niesie ze sobą nie tylko szansę na rozwój innowacyjnych technologii, ale również wsparcie dla instytucji naukowych oraz przedsiębiorstw. Wzrost udziału technologii sprzyjających dekarbonizacji, cyfryzacji oraz gospodarki obiegu zamkniętego z pewnością przyczyni się do transformacji przemysłu rafineryjno-petrochemicznego w Polsce i Europie.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
