Edukacja ekonomiczna w Polsce: Dlaczego jest tak ważna?
W Polsce istnieje paląca potrzeba zrozumienia i poprawy edukacji ekonomicznej wśród różnych grup społecznych. Przykłady, takie jak kredyty frankowe oraz wyjątkowo nieudany projekt Amber Gold, ukazują, że wielu Polaków nie posiada wystarczającej wiedzy o mechanizmach rządzących gospodarką i finansami. Badania pokazują, że Polacy, oceniając swoją wiedzę ekonomiczną, udzielają sobie średnich ocen, wskazując przy tym na braki w szczególnie ważnych dziedzinach, jak inwestowanie i cyberbezpieczeństwo.
Z danych wynika, że Polacy, a szczególnie młodsze pokolenia, często nie rozumieją podstawowych zagadnień związanych z rynkiem finansowym. Na przykład, podczas gdy wiele osób decydowało się na kredyty we frankach, twierdzili, że nie mieli pojęcia o ryzyku związanym ze zmianami kursów walutowych. Prof. Witold Orłowski, ekonomista z Akademii Finansów i Biznesu Vistula, zwraca uwagę, że podobnie było z inwestycjami w Amber Gold, gdzie słyszał mity takie jak „na złocie się nigdy nie straci”. To ostrzeżenie dla wszystkich, którzy nie rozumieją podstawowych mechanizmów funkcjonujących na rynku.
Stan wiedzy o finansach w Polsce
Z przeprowadzonych badań wynika, że 30% Polaków nisko ocenia swoją wiedzę ekonomiczną, podczas gdy 37% ocenia ją jako przeciętną. W odpowiedzi na ostatnie wydarzenia na rynku ogół społeczeństwa coraz częściej dostrzega konieczność oszczędzania na trudniejsze dni. Aż 59% Polaków uważa, że regularne oszczędzanie jest kluczowe, a połowa z nich twierdzi, że oszczędności powinny być dywersyfikowane. Interesującym zjawiskiem jest także to, że mieszkańcy terenów wiejskich częściej zgłaszają potrzebę ograniczenia wydatków i prowadzenia skromniejszego życia.
Eksperci zauważają, że kluczowe jest wprowadzenie odpowiednich zmian w edukacji, które umożliwią lepsze zrozumienie procesów gospodarczych i finansowych od najmłodszych lat. Prof. Piotr Wachowiak z SGH wskazuje na fundamentalny brak rozumienia, skąd pochodzi pieniądz – dzieci często myślą, że pieniądze pochodzą z bankomatu, a nie z pracy rodziców. Taki brak podstawowej wiedzy może prowadzić do popełniania błędów zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym.
Zmieniające się źródła wiedzy ekonomicznej
W ostatnich latach obserwujemy zmiany w tym, skąd Polacy najchętniej czerpią wiedzę ekonomiczną. Coraz częściej korzystają z blogów i portali internetowych, co pokazuje wzrost umiejętności poszukiwania informacji w sieci. W porównaniu do roku 2022, liczba osób korzystających z tych źródeł wzrosła o 7%. Zauważalny jest także wzrost znaczenia podcastów oraz materiałów wideo, które przyciągają już 27% badanych. Z drugiej strony, maleje zainteresowanie tradycyjnymi mediami – zaledwie 34% Polaków pozyskuje wiedzę w ten sposób.
Ledwie połowa Polaków potrafi odpowiedzieć na podstawowe pytania dotyczące inwestowania. Zaledwie 2% ankietowanych nie odpowiedziało poprawnie na żadne pytanie, podczas gdy 3% osiągnęło wynik maksymalny. Społeczeństwo obawia się inwestycji, co w dużej mierze wynika z braku znajomości instrumentów dostępnych na giełdzie. Aż 65% Polaków deklaruje, że słyszało o akcjach, jednak nie wie, co one oznaczają. Podobnie jest z obligacjami, a 75% z ankietowanych nie miało w ogóle styczności z ETF-ami.
Konieczność wprowadzenia zmian edukacyjnych
Prof. Witold Orłowski podkreśla, że konieczne staje się przemyślenie sposobu przekazywania wiedzy o finansach. Uważa, że ważne jest, aby edukacja ekonomiczna pojawiała się w różnych przedmiotach, a nie stanowiła osobnego kursu. Na przykład, elementy dotyczące gospodarki mogą być wplecione w matematyce, gdzie uczniowie uczyliby się, jak posługiwać się prostymi narzędziami finansowymi. Kluczowe staje się również inspirowanie się przykładami z krajów zachodnich, gdzie takie tematy są zintegrowane z różnorodnymi przedmiotami.
Podsumowanie
Edukacja ekonomiczna w Polsce jest kluczowa dosłownie na każdym etapie życia – od przedszkola do osób starszych. Aby sprostać wyzwaniom współczesnego świata, kluczowe jest poszerzenie wiedzy obywateli, co nie tylko pozytywnie wpłynie na indywidualne finanse, ale także na całą gospodarkę kraju. Sposób prowadzenia edukacji ekonomicznej powinien uwzględniać zmieniające się źródła wiedzy oraz dostosowywać się do aktualnych potrzeb społeczeństwa.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
