Przygotowania do budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce: W kierunku zrównoważonej przyszłości energetycznej
Trwają intensywne przygotowania do budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce, która powstanie na Pomorzu. Zgodnie z harmonogramem przedstawionym przez rząd, fizyczna budowa ma rozpocząć się w 2028 roku, a pierwszy blok elektrowni planowany jest do eksploatacji w 2036 roku. Kluczowym aspektem całego przedsięwzięcia są kwestie bezpieczeństwa jądrowego oraz ochrony radiologicznej obiektu. Z tego względu, Państwowa Agencja Atomistyki (PAA) angażuje się w realizację zadań dotyczących nadzoru zarówno nad budową, jak i późniejszym rozruchem oraz eksploatacją nowej jednostki.
Wzmocnienie kadrowe i kompetencyjne
Przygotowania do nadzoru nad pierwszą polską elektrownią jądrową można podzielić na trzy główne aspekty, które są kluczowe dla sukcesu tego projektu. Pierwszym z nich jest wzmocnienie kadrowe oraz budowa kompetencji. W tym zakresie, agencja zatrudnia specjalistów, którzy będą odpowiedzialni za nadzór nad inwestycją. Zatrudnione osoby przechodzą szkolenia w ramach współpracy z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej oraz z regulatorami jądrowymi krajów dostawców technologii. Jak podkreśla Andrzej Głowacki, prezes PAA, ten element jest podstawą skutecznego nadzoru nad budową elektrowni jądrowej.
Współpraca międzynarodowa
W minionym tygodniu prezes PAA uczestniczył w spotkaniu z przedstawicielami amerykańskiego przemysłu jądrowego. Ta współpraca jest kluczowa, ponieważ agencja zacieśnia relacje z regulatorami z krajów posiadających rozwiniętą technologię jądrową. Nawiązanie relacji z amerykańską Komisją Regulacji Nuklearnej (NRC) jest szczególnie istotne, gdyż to właśnie ten organ stoi za technologią, która zostanie wykorzystana w pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Podczas wizyty amerykańskiej delegacji z sekretarzem energii USA, Chrisem Wrightem, podpisano umowę pomostową między Polskimi Elektrowniami Jądrowymi a konsorcjum amerykańskich firm Westinghouse-Bechtel. Zawarcie tej umowy otwiera drzwi do kontynuacji prac inżynieryjnych na Pomorzu oraz umożliwia przejście do kolejnych faz realizacji projektu.
Istotne aspekty infrastrukturalne
Drugim kluczowym aspektem przygotowań jest wzmocnienie infrastrukturalne oraz techniczne. PAA inwestuje w odpowiednie kody obliczeniowe, a także rozwija sieć stacji do wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych. Ten system monitorowania poziomu promieniowania w Polsce ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa i zdrowia obywateli. Kolejnym ważnym krokiem jest budowa systemu wsparcia techniczno-organizacyjnego oraz autoryzowanie jednostek krajowych i zagranicznych, które będą wspierały agencję w ocenie i nadzorze nad budową pierwszej polskiej elektrowni jądrowej.
Rola PAA w całym procesie
Państwowa Agencja Atomistyki będzie zaangażowana na wszystkich etapach życia elektrowni. W ramach procesu licencjonowania, agencja włącza się w nadzór już na etapie planowania, wydając zezwolenie na budowę. Jak zaznacza Głowacki, PAA ma obowiązek niezależnie weryfikować działania inwestora na każdym etapie budowy oraz w trakcie rozruchu i eksploatacji obiektu. Eksperci agencji będą musieli ocenić, czy plany budowy spełniają wymogi krajowe oraz międzynarodowe standardy, w tym te ustanowione przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej.
Bezpieczeństwo jądrowe jako priorytet
Bezpieczeństwo elektrowni jądrowych to kluczowy aspekt tego projektu. Z biegiem lat, przepisy dotyczące bezpieczeństwa jądrowego stają się coraz bardziej rygorystyczne, co przyczynia się do wzrostu poziomu bezpieczeństwa obiektów jądrowych. Wymaga to m.in. zastosowania pasywnych systemów bezpieczeństwa, które działają bez potrzeby zewnętrznego zasilania, opierając się na naturalnych zjawiskach fizycznych. W sposób szczególny zwraca się uwagę na koncepcję "obrony w głąb", która polega na wprowadzeniu wielu poziomów zabezpieczeń i elementów technicznych, mających na celu ograniczenie skutków ewentualnych awarii.
Systemy bezpieczeństwa
Systemy bezpieczeństwa w elektrowni jądrowej składają się z pięciu niezależnych poziomów, które tworzą tzw. linie obrony. Pierwszym jest wysoka jakość projektu i wykonania obiektu, wraz z priorytetowym podejściem do kwestii bezpieczeństwa. Drugi poziom to nadzór ze strony systemów i personelu, mający na celu szybkie wykrywanie odchyleń w eksploatacji. Trzeci poziom to systemy, które mają za zadanie opanować awarie oraz minimalizować skutki radiologiczne. Czwarty poziom dotyczy specjalnych systemów, ograniczających skutki poważnych awarii, takich jak wybuchy wodoru. Ostatnim poziomem jest wdrażanie działań interwencyjnych w przypadku uwolnienia substancji promieniotwórczych do środowiska.
Ochrona przed cyberatakami
W obliczu rosnącego zagrożenia cyberatakami, zadaniem PAA jest również zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń infrastrukturalnych. Cyberataki stały się poważnym zagrożeniem dla infrastruktury krytycznej, w tym dla elektrowni. Niewątpliwie nowe technologie i systemy informatyczne mogą zwiększyć ryzyko cyberataków, dlatego ich wdrażanie musi być starannie analizowane pod kątem bezpieczeństwa.
Rozwój małych modułowych reaktorów jądrowych
Państwowa Agencja Atomistyki odgrywa także kluczową rolę w zakresie rozwoju małych modułowych reaktorów jądrowych, znanych jako SMR-y. W tym obszarze agencja realizuje podobne zadania jak w przypadku dużych elektrowni jądrowych. Prezes PAA będzie nadzorował zarówno wykorzystanie, jak i wdrażanie tych technologii w Polsce, a w tej chwili prowadzony jest dialog z kilkoma inwestorami, którzy są zainteresowani budową SMR-ów w naszym kraju.
Podsumowanie
Budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce to ogromne wyzwanie, które wymaga starannego planowania i współpracy na różnych płaszczyznach. Kluczowe znaczenie ma zapewnienie bezpieczeństwa, zarówno poprzez wprowadzenie nowoczesnych technologii, jak i wykwalifikowanego personelu. Ostateczny sukces projektu będzie zależny od efektywnego nadzoru oraz współpracy z międzynarodowymi organizacjami, a także od stałej ewolucji przepisów i standardów bezpieczeństwa. Elektrownia jądrowa na Pomorzu może stać się kluczowym elementem zrównoważonej przyszłości energetycznej Polski, dostarczając czystą energię oraz wspierając strategię walki ze zmianami klimatycznymi.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
