Brak dostępu do czystej wody pitnej: globalne wyzwanie i lokalne tragedie
W dzisiejszym świecie, dostęp do czystej wody pitnej staje się jednym z najbardziej palących problemów globalnych. W wielu regionach, zwłaszcza w krajach Wschodniej Afryki, brak wody pitnej nie jest tylko wyzwaniem, lecz codziennością, która niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne, społeczne i ekonomiczne. Tysiące ludzi zmuszonych jest do poświęcania cennych godzin na poszukiwanie wody, co na dłuższą metę przekłada się na ubóstwo, brak możliwości edukacyjnych oraz zwiększone ryzyko epidemii.
W obliczu tak drastycznej sytuacji, Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) podjęła działania, które mają na celu osiągnięcie Celu Zrównoważonego Rozwoju nr 6 do 2030 roku. Ten ambitny cel zakłada zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do bezpiecznej, czystej wody pitnej i poprawy warunków sanitarnych, jednakże jego realizacja wymaga ogromnych wysiłków i przyspieszenia działań.
Skala problemu: kogo dotyczy brak wody?
Warto zwrócić uwagę na to, że dziś problem dostępu do wody pitnej dotyczy około 20% światowej populacji, co przekłada się na ponad 2 miliardy ludzi. Osoby te borykają się z deficytem zarówno czystej wody, jak i dostępu do warunków sanitarnych, co w obliczu zachodzących zmian klimatycznych staje się coraz poważniejsze. Prezes Polskiej Akcji Humanitarnej, Maciej Bagiński, podkreśla, że przewiduje się, iż do roku 2050 problem braku wody i suszy może dotyczyć całego globu.
Susza to zjawisko, które nie omija żadnego kontynentu. Od ekstremalnych warunków panujących w Afryce, przez wysychające rzeki Bliskiego Wschodu, aż po zjawiska występujące w krajach Europy ze stabilnym klimatem, takich jak Polska. Według danych z 2022 roku, prawie połowa światowej populacji doświadczyła przynajmniej raz w roku poważnego niedoboru wody, a czwórka z każdego dziesięciu ludzi zmagała się z ekstremalnym stresem wodnym.
Efekty braku dostępu do wody pitnej
W miastach, gdzie dostęp do czystej wody jest ograniczony, choroby takie jak cholera, dur brzuszny czy czerwonka stają się codziennością. Dzieci poniżej piątego roku życia codziennie umierają na skutek chorób, które można by było uniknąć, gdyby dostęp do czystej wody oraz podstawowych zasad higieny był powszechny. Wiele osób spędza godziny każdego dnia na poszukiwaniu i transportowaniu wody, co ogranicza ich zdolność do pracy, nauki czy nawet odpoczynku. Taka sytuacja prowadzi do błędnego koła ubóstwa i niedożywienia, a także do pogłębiania istniejących nierówności społecznych.
Szacuje się, że do 2030 roku nadal około 2 miliardów ludzi będzie się zmagać z problemem braku dostępu do wody pitnej, a 1,4 miliarda nie będzie miało odpowiednich warunków higienicznych. Aby jednak zabezpieczyć przyszłość, globalna społeczność musi przyspieszyć działania w tym zakresie co najmniej sześciokrotnie dla dostępu do wody pitnej, pięciokrotnie dla warunków sanitarnych oraz trzykrotnie dla warunków higienicznych.
Działania na rzecz zmiany: Polska Akcja Humanitarna
Polska Akcja Humanitarna, działająca od ponad trzech dekad, angażuje się w pomoc w rejonach najbardziej dotkniętych brakiem dostępu do wody. Skoncentrowana na krajach takich jak Somalia, Kenia, Sudan Południowy czy Madagaskar, organizacja realizuje projekty budowy tam, studni oraz wodociągów, co pozwala wielu osobom uzyskać dostęp do czystej wody. Dzięki tym działaniom poprawia się jakość życia mieszkańców, a także ich zdrowie, co umożliwia dzieciom uczęszczanie do szkoły.
Dzięki wsparciu darczyńców, zarówno prywatnych, jak i instytucjonalnych, PAH kontynuuje swoje wysiłki na rzecz poprawy sytuacji w rejonach kryzysowych. Koszt zapewnienia wody dla jednej osoby w Somalian wynosi około 30 złotych, a podstawowy pakiet higieniczny w Sudanie Południowym kosztuje około 60 złotych. To niewielkie kwoty w kontekście możliwości ratowania życia i zdrowia, a także wyjścia z ubóstwa.
Woda: żywioł, który może ocalić życie
Nie możemy jednak zapominać, że woda to nie tylko niedobór, ale również nadmiar. W miarę jak zmiany klimatu stają się coraz bardziej ekstremalne, powodzie stają się coraz bardziej powszechne. Pamiętamy przykłady z ubiegłego roku, gdy Dolny Śląsk dotknęła katastrofalna powódź. Takie sytuacje przypominają nam, że woda, choć niezbędna do życia, może również stanowić zagrożenie.
Musimy w dalszym ciągu podnosić świadomość społeczną na temat kryzysu wodnego oraz związanych z nim konsekwencji. Wzrost wiedzy na temat oszczędzania wody, jej zrównoważonego wykorzystywania, a także konieczności budowania efektywnej infrastruktury wodnej mogą przyczynić się do zmiany sytuacji w krajach, które obecnie przeżywają kryzys.
Podsumowanie
Dostęp do czystej wody pitnej to nie tylko kwestia komfortu, ale fundamentalny element zapewnienia zdrowia i godnego życia każdej jednostki. W miarę jak problemy związane z brakiem wody stają się coraz bardziej widoczne na całym świecie, potrzebujemy globalnej solidarności oraz lokalnych działań, które mogą przynieść konkretne rezultaty. Konieczne staje się przemyślenie naszych priorytetów oraz zaangażowanie się w działania, które przyniosą korzyści nie tylko nam, ale i przyszłym pokoleniom.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
