Jakość życia pacjentów onkologicznych w Polsce: Wyzwania i potrzeby
Jakość życia pacjentów onkologicznych w Polsce jest zagadnieniem wielowarstwowym, które w znacznym stopniu kształtuje się w zależności od rodzaju choroby oraz jej stadium. Co więcej, dostęp do wsparcia dla tych osób odgrywa kluczową rolę w ich procesie leczenia. Eksperci jednomyślnie wskazują na niedostatki w systemie, zwłaszcza w obszarze rehabilitacji oraz szybkiej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej. W wielu regionach kraju pacjenci muszą czekać miesiącami na fizjoterapię, a dostęp do poradni zdrowia psychicznego bywa wręcz dramatyczny, co skutkuje tym, że nieraz pozostają oni pozbawieni niezbędnej pomocy w kluczowym momencie swojego leczenia.
Problemy z rehabilitacją i wsparciem psychologicznym
Jak podkreśla dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska, onkolog kliniczny z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, sytuacja pacjentów onkologicznych różni się w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu. Osoby z wczesnym stadium choroby mają zazwyczaj większe szanse na wyleczenie, podczas gdy pacjenci ze stanem czwartym zmagają się z wieloma dodatkowymi trudnościami. Kluczowym problemem jest długi czas oczekiwania na rehabilitację onkologiczną, która jest niezbędna dla powrotu do sprawności po intensywnym leczeniu. Według danych NFZ, średni czas oczekiwania na rehabilitację ambulatoryjną w wielu regionach przekracza trzy miesiące, a w mniejszych miejscowościach może wynosić nawet pół roku. Przykładowo, obrzęk chłonny dotykający co czwartą pacjentkę po leczeniu raka piersi często zmusza do finansowania terapii prywatnie, co stanowi dodatkowe obciążenie finansowe.
Dostępność specjalistów a kondycja zdrowotna pacjentów
W obszarze zdrowia psychicznego sytuacja wygląda podobnie. Z danych Naczelnej Izby Lekarskiej wynika, że w Polsce mamy około pięciu tysięcy psychiatrów, z czego praktycznie działa jedynie cztery tysiące. Niestety, okres oczekiwania na wizytę w poradni zdrowia psychicznego w niektórych województwach również potrafi wynosić kilka miesięcy. Stan psychiczny pacjentów ma niezwykle istotny wpływ na skuteczność leczenia nowotworów. Dr Kufel-Grabowska zwraca uwagę, że niedostępność szybkiej pomocy psychologicznej prowadzi do problemów, które mogą wpływać na całościowy przebieg leczenia. W jej ośrodku pacjentki mają możliwość skorzystania z konsultacji psychologicznych praktycznie od ręki, co znacznie ułatwia im radzenie sobie z emocjami towarzyszącymi chorobie.
Wpływ problemów psychicznych na leczenie
Z różnych badań wynika, że wielu pacjentów onkologicznych doświadcza poważnych problemów psychicznych, takich jak depresja czy lęki. Opublikowane w „The Lancet Oncology” badania z 2011 roku wskazują, że około 38% pacjentów boryka się z co najmniej jednym z tych stanów w trakcie leczenia nowotworu. Co więcej, według danych portalu ZwrotnikRaka.pl, depresyjne zespoły objawowe występują nawet u 20–40% pacjentów onkologicznych, co dodatkowo podkreśla potrzebę kompleksowego podejścia do leczenia, obejmującego wsparcie psychiczne.
Kultura i stygmatyzacja problemów onkologicznych
Jednym z istotniejszych problemów związanych z leczeniem nowotworów w Polsce jest stygmatyzacja chorych. Dr Kufel-Grabowska zaznacza, że wiele osób w obliczu diagnozy czuje się osamotnionych, co w konsekwencji prowadzi do trudności w adaptacji do nowej rzeczywistości. Osoby te często zmagają się z lękiem przed utratą pracy, relacjami społecznymi czy rodziną. Dlatego tak ważne jest wsparcie, które pomaga w przetrwaniu trudnych chwil oraz w późniejszym powrocie do normalnego życia.
Rola systemowych zmian w onkologii
Eksperci wskazują, że zmiany systemowe, takie jak uruchomienie skoordynowanej sieci onkologicznej DiLO, mogą w znaczący sposób poprawić sytuację pacjentów. Dzięki tej sieci pacjenci mają dostęp do informacji o dostępnych formach wsparcia już od momentu diagnozy. Dr Milena Lachowicz, psychoonkolog z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, podkreśla, że pacjenci powinni mieć świadomość, iż opieka onkologiczna zaczyna się już na etapie diagnostyki, a ich potrzeby będą monitorowane na każdym etapie leczenia. Ważne jest, aby wiedzieli, że mogą zwrócić się o pomoc nie tylko do onkologów, ale również do dietetyków, psychologów czy psychiatrów.
Podsumowanie: Współdziałanie dla lepszego wsparcia
Podsumowując, jakość życia pacjentów onkologicznych w Polsce kształtuje się w kontekście wielu wyzwań. Kluczowe jest zapewnienie im dostępu do rehabilitacji oraz pomocy psychologicznej w odpowiednim czasie. Połączenie wysiłków specjalistów i wprowadzenie systemowych zmian mogą przyczynić się do stworzenia lepszych warunków leczenia, co w ostateczności poprawi jakość życia pacjentów onkologicznych oraz ich bliskich. Takie kompleksowe podejście jest niezbędne, aby w obliczu trudności związanych z chorobą, pacjenci czuli się wspierani i zaopiekowani.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
