Inkluzyjność w zatrudnieniu: Klucz do przyszłości polskiego rynku pracy
W obliczu nadchodzących zmian demograficznych i społecznych, które mogą wpłynąć na rynek pracy w Polsce w nadchodzącej dekadzie, pojawia się pilna konieczność dostosowania strategii zatrudnienia do nowych realiów. W latach 2020-2029 rynek pracy może stracić aż milion pracowników, co stanowi poważne wyzwanie dla pracodawców. Jak zaznacza Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, inkluzyjność to nie tylko moralny obowiązek, ale również strategiczna odpowiedź na rosnący kryzys demograficzny i niedobór wykwalifikowanej siły roboczej.
Demograficzne wyzwania i ich wpływ na rynek pracy
Polski rynek pracy zderza się z realiami, które nie pozostawiają wiele miejsca na według starszych modeli funkcjonowania. Według raportu ZPP „Każdy talent na wagę złota – inkluzywni w zatrudnianiu”, opublikowanego na podstawie analizy danych Eurobarometru, już teraz aż 82% małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce zmaga się z problemem niedoboru pracowników. Warto zwrócić uwagę, że średnia w Unii Europejskiej wynosi jedynie 54%. Nadchodząca dekada zapowiada się trudna, ze spadkiem liczby pracowników prognozowanym na niemal 2,2 miliona do 2049 roku.
W kontekście tych danych, problemem staje się nie tylko brak dostępnych rąk do pracy, ale również niepełne wykorzystanie potencjału wielu grup społecznych. W rozmowie z agencją Newseria, Emilia Szczukowska, analityczka z ZPP, podkreśla, że w Polsce do 2035 roku liczba pracowników może zmniejszyć się o 2,1 miliona, co w kontekście spadającej liczby urodzeń i starzejącego się społeczeństwa jest alarmujące.
Potencjał niewykorzystanych grup społecznych
Podczas gdy wiele osób jest wciąż w pełni zdolnych do pracy, ich zatrudnienie napotyka liczne przeszkody. Do grup, które są w znacznym stopniu pomijane na rynku pracy, należą osoby przewlekle chore, z niepełnosprawnościami, seniorzy oraz rodzice powracający do pracy po urlopach rodzicielskich. Pracodawcy, mając do czynienia z brakiem wyspecjalizowanej siły roboczej, powinni zobaczyć w tych grupach nie tylko wyzwanie, ale i ogromny potencjał.
Paweł Fogt, dyrektor strategii i marketingu ZPP, podkreśla, że matki, które często muszą łączyć obowiązki zawodowe z rodzinnymi, posiadają wiele umiejętności organizacyjnych i motywacyjnych. Z drugiej strony, seniorzy niosą ze sobą wartości doświadczenia i etosu pracy, które są nieocenione w każdej branży.
Aktywność zawodowa w danych statystycznych
Z danych ZPP wynika, że aktywność zawodowa matek dzieci w wieku 1-3 lata wynosi jedynie 62%, co stanowi znaczny spadek w porównaniu do kobiet bezdzietnych. W przypadku pokolenia 50+ jedynie 58,4% Polaków jest aktywnych zawodowo, co również jest niższe od unijnej średniej. Niedostatek osób powyżej 50. roku życia aktywnych zawodowo jest alarmujący, zwłaszcza gdy z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że liczba osób biernych zawodowo w tej grupie wiekowej jest dwukrotnie wyższa niż aktywnych.
Choroby przewlekłe a rynek pracy
Temat osób przewlekle chorych i ich obecności na rynku pracy jest kolejnym ważnym zagadnieniem. Praca dla tych osób nie tylko stanowi źródło dochodu, ale także pozwala na powrót do norm funkcjonowania w społeczeństwie. Niemniej jednak, wykluczenie tych pracowników z rynku jest powszechne. Według raportu „Choroba – pracuję z nią”, zaprezentowanego przez ZPP, 70% menedżerów uznaje chorobę za powód odmowy zatrudnienia, co pokazuje, że nadal istnieje wiele barier do pokonania.
Wnioski i zalecenia ZPP
W obliczu wyzwań, ZPP apeluje o konkretne działania zmierzające w kierunku inkluzyjności. Potrzebne są systemowe rozwiązania, które uwzględnią różne grupy pracowników w politykach zatrudnienia. Konieczne staje się tworzenie elastycznych form zatrudnienia, takich jak praca zdalna czy hybrydowa, co ma szczególne znaczenie dla osób powracających na rynek po przerwie związanej z wychowywaniem dzieci. ZPP wskazuje również na potrzebę edukacji menedżerów w zakresie równości płci, neuroróżnorodności oraz przeciwdziałania dyskryminacji.
Podsumowanie
W obliczu wyzwań demograficznych, które stają przed Polską, inkluzyjność na rynku pracy nabiera nowego znaczenia. Włączenie pomijanych grup do aktywności zawodowej nie tylko im pomaga, ale przynosi także wzrost gospodarczy. ZPP stawia na szeroki dialog z pracodawcami i organizacjami społecznymi, by dostosować działania do potrzeb realnego rynku.
Przy odpowiednim wsparciu i działaniach politycznych, które będą promować inkluzyjność w zatrudnieniu, Polska ma szansę na stworzenie rynku pracy, który będzie otwarty na każdego, niezależnie od jego chwili w życiu. Budując takie środowisko, Polacy mogą liczyć na bardziej stabilną i zrównoważoną przyszłość na rynku pracy, która będzie sprzyjać każdemu talentowi.
Źródło: Agencja Informacyjna NEWSERIA
